Peter Foster
Ülkenin baş generali uyardı: Suriye’ye ABD’nin yapacağı bir askeri müdahale senede “milyarlarca” dolara mal olup ülkeyi neredeyse kaçınılmaz olarak kontrol edemeyeceği bir çatışmaya sürükler.
YDH- Peter Foster, Daily Telegraph için kaleme aldığı yazısında son dönemde yeniden gündeme gelen Suriye’ye dış müdahale seçeneğini değerlendirdi.
Barak Obama’nın önünde duran askeri seçeneklerin karamsar bir değerlendirmesini yaparak, Genel Kurmay Başkanı General Martin Dempsey, Kongre’ye ABD’nin Suriye’deki iç savaşa batma riskinin olduğunu belirten bir mektup yazdı.
“Eyleme bir kez geçtikten sonra, ardından geleceklere hazır olmamız gerekecek,” diye yazdı. “Olaylara istenenden daha fazla dahil olmaktan kaçınmak zor olacaktır.”
General Dempsey, şu anda Beyaz Saray’ın değerlendirmesinde beş seçeneğin bulunduğunu ifade etti: muhalefeti eğitmek, uzun menzilli vuruşlar, uçuşa yasak bölge, isyancı tampon bölgeleri yaratmak ve kimyasal silah stoklarını ele geçirmek için komando baskınları.
Her seçeneğin risklerini ve etkilerini sırayla tarttıktan sonra General Dempsey, hem ABD kuvvetlerine yönelik risk konusunda, hem de Irak’tan alınan dersleri görmezden gelmenin ve Esed rejimini düşürmeye yardımcı olduktan sonra oluşabilecek “beklenmedik sonuçlar”ın tehlikesi konusunda uyardı.
“Fakat son on yılda öğrendik ki, arkada işlevsel bir devlet bırakabilmek için neyin gerekli olduğunu dikkatlice ölçüp tartmadan askeri güç dengesini değiştirmek tek başına yeterli değildir,” diye ekledi.
ABD, haziranda, gözden geçirilmiş Suriyeli isyancı gruplara ek askeri destek sağlayacağını açıklamıştı ve bu hafta, yönetimden yetkililer Kongre’nin, silahların rejimle mücadele eden İslamcı militanların ellerine geçmesinin önüne nasıl geçileceği konusundaki endişelerinin üstesinden gelindiğini belirtmişti.
İsyan destek grupları, -hafif silahlar ve tanksavar silahları içeren, ancak karadan havaya füzeleri içermeyen- teslimatların artık önümüzdeki aydan itibaren başlayabileceğini belirtiyor.
BM’nin Suriye mülteci krizini yirmi yıl önceki Ruanda katliamından bu yana en kötü kriz olduğunu ilan etmesiyle birlikte, bazı çevrelerde ABD’nin isyancılara yardım etmek için daha doğrudan eyleme geçmesi için yapılan baskılar büyüyor.
General Dempsey, isyancılara taktik ve silah kullanımı eğitimi vermenin yılda 500 milyon dolar (325 milyon sterlin) tutacağını ve sahada “birkaç bin” ABD askeri gerektirebileceğini, bunun da çatışma intikam döngülerine indirgendikçe savaş suçlarıyla istenmedik bir alaka riskini beraberinde getirdiğini belirtti.
Ondan sonraki seviyede Esed ordusunu geriletmek için “denizden vuruşlar”a geçilir, ancak General Dempsey bunların da “yüzlerce hava aracı, gemi, denizaltı ve başka olanaklar” gerektirerek maliyeti milyarlara yükselteceğini ve Esed güçlerini dağınıklaştırma riskini taşıdığını ifade etti.
Suriye’de bir uçuşa yasak bölge kurmak –müdahaleyi savunanlar arasında popüler bir rota- ayda bir milyar dolar tutar, diye belirtti ve böylesi bir adımın ABD hava aracını riske attığı hâlde “muazzam derecede” havan toplarına, topçu birliklerine ve diğer kara silahlarına dayanmakta olan Esed güçlerini geriletmeye potansiyel olarak çok az katkıda bulunacağını ekledi.
Ürdün veya Türkiye’de eğitim gören isyancı kuvvetleri için bir tampon bölge yaratmak da ayda bir milyar dolar tutacak ve isyancıların askeri kabiliyetlerini geliştirse de mülteci kamplarının misilleme ateşi altında kalması riskini doğuracak ve El Kaide bağlantılı Nusra Cephesi gibi aşırı gruplar için potansiyel üsler oluşturulmuş olacaktır.
Son olarak, “binlerce özel operasyon gücü”nün yapacağı komando baskınları gibi, kimyasal silahları kontrol çabaları da bir uçuşa yasak bölge kurmayı gerektirecek ve yine milyarlara mal olacak, fakat o durumda bile, Esed rejiminin “yoğun” kimyasal silah depolarının “hepsini değil, ancak bir kısmını” kontrol altında tutabilecektir.
“Rejimin kurumları işler bir muhalefetin yokluğunda çökecek olursa, kasıtlı olmayarak aşırıları güçlendirmiş veya tam da kontrol etmeye çalıştığımız kimyasal silahların dağılmasına yol açmış olacağız,” diye de uyardı.
ABD’nin bölgedeki müttefiklerini içine alan “bölgesel bir yaklaşım”ı savunan General Dempsey, uzun süredir Suriye’ye daha derinden müdahale etmekte gönülsüz olan Obama yönetiminin mevcut duruşunu desteklediği sonucuna vardı.
“Ilımlı bir muhalefetin –askeri kapasiteleri de dâhil- gelişmesine yardım ederken, aynı zamanda Esed rejiminin üzerindeki baskıyı korumalıyız.”
Çeviren: İkbal Zeynep Dursunoğlu