ANADOLU BAŞLAR VATAN OLMAYA
Kenan EROĞLU
“Savaş bir milletin haysiyetini ve varlığını ortaya koyduğu en çetin imtihandır”.
Ünlü tarihçimiz İbrahim Kafesoğlu savaşı böyle tarif ediyor.
Savaş yalnız silahların konuştuğu ve iki ordunun karşı karşıya geldiği, birinin mağlup diğerinin galip geldiği basit bir olay olmamalı.
Savaş ancak maddi güçlerin manevi değerlerle beslenip desteklendiği ölçüde zaferle sonuçlanır.
Aslında savaş, Savaş öncesinde, sulh zamanlarında, barış devrelerinde kazanılır.
Sulh zamanlarında milli birliği koruyucu, kuvvetlendirici çalışmalar savaşın kazanılmasında en önemli amildir.
Türk Milleti; Tarihin karanlık çağlarından beri binlerce yıllık hayatı boyunca, hemen her devirde, ruhi asaletlerinde billurlaşan yüksek bir milli şuur-kültürle bezenmiş olarak nice zaferler kazanmıştır.
Türk milleti tarihte, ülkeleri kendine bağlamayı, milletleri kendine minnettar bırakmayı bilmiştir. Tarihi Türk zaferlerini, başka milletlerin istila hareketlerinden kesin farkla ayıran noktalardan biri de budur.
Başka milletler, kaba güce dayanarak işgal altında tuttukları memleketleri sömürmek ve boyunduruklarında inleyen zavallı halkı kıyasıya baskı yapmaktan başka bir şey düşünmezken, dünyaca malum Kahramanlığı ve ruhunun derinliklerinde saklı Türkler ise, manevi yapıları icabı, kendi kılıçlarıyla, kendi kanları pahasına, esaret altında kıvranan kütlelere hürriyet ve adalet götürmeye gayret etmişlerdir.
Türk tarihinde milletimizin yüzünü ağartacak binlerce zafer olmuş olmasına rağmen bu zaferlerimizin önemli bir bölümü Ağustos ayında vuku bulmuştur.
Ağustos ayı içerisinde kazanılan savaş ve zaferlerin, yapılan fetihlerin belli başlıları şöyle sıralanabilir.
1- Ani Şehri ve Kars ilinin fethi. 16 Ağustos 1064 Selçuklu sultanı Alparslan Bizanslılara karşı kazanmıştır.
2-Malazgirt Meydan Savaşı. 26 Ağustos 1071. Alparslan, Bizans İmparatoru Romanos Diyogenes’i yenmiş ve Anadolu kesin olarak Türklerin vatanı olmuştur.
3-Birinci Kosova Meydan Savaşı. 27 Ağustos 1389, Sultan I. Murad (Hüdavendigar), Sırp kıralı Lazar kumandasındaki yüz binlik haçlı ordusunu altmış bin kişilik ordusuyla yenmiş, kendisi de şehid düşmüştür.
4-Otlukbeli Zaferi. 11 Ağustos 1473. Fatih Sultan Mehmed, Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan’ı yenmiştir.
5-Otranto’nun fethi. 11 Ağustos 1480. Fatih zamanında Gedik Ahmet Paşa tarafından İtalya’nın güney-doğusundaki Otranto limanı ve şehri feth edilmiştir.
6-Navarin limanının zaptı. 20 Ağustos 1500. II. Bayezid zamanında zapt edilmiştir. 10 Ağustos Modon, 16 Ağustosta Koron ele geçmiştir.
7-Çaldıran Meydan Savaşı. 23 Ağustos 1514. Yavuz Sultan Selim, İran Safevi hükümdarı Şah İsmail’e karşı kazanmıştır.
8-Mercidabık Meydan Savaşı. 24Ağustos 1516. Yavuz Sultan Selim. Mısır ve Suriye Kölemen Sultanı Kansu Gavri’yi, Kilis civarındaki bu ovada yenmiş. 25 Ağustos’ta Halep ele geçirilmiştir.
9-Belgrad Kalesinin fethi. 29 Ağustos 1521. Kanuni Sultan Süleyman tarafından Macarlara karşı kazanılmıştır.
10-Mohaç Meydan Savaşı. 29 Ağustos 1526. Macarlara karşı Kanuni Sultan Süleyman’ın kazandığı bu savaş, tarihin en büyük imha muharebesidir.
11-Nis’in fethi. 20 Ağustos 1543. Kanuni zamanında Barbaros Hayrettin Paşa tarafından, Fransa’nın Akdeniz sahilinde bulunan ve o sırada Almanya İmparatoru Şarl-Ken’e tabi olan Nis (Nice) şehri feth edilmiştir.
12-Vadi’s-seyl zaferi. 4 Ağustos 1578. III. Murad zamanında Ramazan Paşa Portekizlilere karşı kazanmış ve Fas Türk himayesine girmiştir.
13-Çıldır zaferi. 9 Ağustos 1578. Özdemir oğlu Osman Paşa tarafından İran Safevi ordusu başkumandanı Tokmak-Han’a karşı kazanılmıştır. Bazı beyliklerin hâkimiyetine son verilmiş. 24 Ağustos Tiflis’in işgali ile Gürcistan Krallığı ortadan kaldırılmıştır.
14-Revan kalesinin zaptı. 8 Ağustos 1635. IV. Murad tarafından İranlılardan alınmıştır
15-Hanya kalesinin zaptı. 19 Ağustos 1645. Sultan İbrahim zamanında Serdar Yusuf Paşa tarafından Venediklilerden alınmıştır.
16-Çanakkale zaferi. 9-21 Ağustos 1915. İtilaf ordularına karşı kazanılmıştır.
17- Sakarya Meydan Savaşı. 23 Ağustos- 13 Eylül 1921. Yunanlılara karşı kazanılmıştır.
18-Dumlupınar Meydan Savaşı. 26-30 Ağustos 1922. Başkumandanlık Savaşı da denilen bu meydan muharebesinin kazanılması ile yurt düşmandan temizlenmiş. Türkiye Cumhuriyeti kurulmuştur
Tarihimizdeki Türk zaferlerini yeni baştan uzun uzun saymaya gerek yoktur. Senenin belki her haftasına birkaç zafer düşecek kadar şanlı bir maziye sahibiz. Bu zaferler içinde Ağustos ayının ayrı bir özelliği vardır.
Türk zaferlerinin ortaya koyduğu hakikat şudur. Maneviyat zayıflamadığı, kültürünü kaybetmediği ve dünya tarihinde kendisine tevdi edilen hak ve adalet prensiplerini cihana yaymak vazifesinde ihmal göstermediği müddetçe milletimiz için her hangi bir talihsizliğe uğramak ihtimali mevcut değildir.
Bu gün de, kahraman Türk Silahlı kuvvetlerimizin vatanperverliği ve dinamizmi sayesinde Türk’ün zafer türküleriyle istikbale doğru emin adımlarla yürüyeceğimize kimsenin şüphesi olmasın.
……
Not: Bu makalenin hazırlanmasında; Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü tarafından çıkartılan “Türk Kültürü” dergisinin Ağustos 1965 tarihli 34. Sayısında bulunan Prof. Dr. İbrahim Kafesoğlu’nun “Türk Zaferleri (S:10) ve Doç. Dr. Faruk Kadri Tümurtaş’ın “Şiirimizde Ağustos Zaferleri” (S:80) adlı makalelerden faydalanılmıştır.