MUSUL’u IŞİD’in ele geçirmesinden sonra Irak ordusunun terk ettiği Kerkük’te Kürt yönetimi peşmergelerin denetimi sağlamasının ardından kentte hayat normal akışında devam ediyor.
Irak Türkmen Cephesi Kerkük İl Meclis Üyesi Ali Mehdi, peşmergelerin kentin her tarafını sarmasının kendilerini endişelendirdiğini belirterek, “Bizimle koordine içinde değiller. Emrivaki yapıyorlar. Peşmergenin baskısı altında yaşayamayız. Biz kimsenin hakimiyeti altında yaşamayız” dedi.
IŞİD’in Musul’u ele geçirmesinin ardından hedefinde bulanan Kerkük’te Irak ordusunun çekilmesi sonrası kente giren Kürt yönetimine bağlı peşmergeler, bütün kritik noktaları tutup, giriş ve çıkışlara kontrol noktaları kurdu. Yıllardır Kürt hükümetinin denetiminde bulunan topraklara katmayı hayal ettiği yaklaşık 1.5 milyon nüfuslu Kerkük’te hemen her yerde KDP ve KYB başta olmak üzere birçok Kürt partisinin binası bulunuyor. Bu Kürt partilerinin binalarının yanı sıra kentin birçok yerinde de Kürt bayrakları dalgalanıyor.
Kamu kurum binalarının dışında Kürtlerin yoğunlukta yaşadığı semtlerde sıralı halde Kürt bayrakları dikkati çekiyor.
“PEŞMERGELERİN ÇIKMASI ÇOK ZOR”
Irak Türkmen Cephesi Kerkük İl Meclis Üyesi Ali Mehdi, Kerkük’ü tamamen kontrollerine alan peşmergelerin kentten çıkmasının artık zor olacağı kaygısını duyduklarını söyledi.
Irak merkezi yönetimi ile Kürt yönetiminin yaptığı anlaşmalar gereği peşmerge güçlerinin kentten 30- 40 kilometre uzakta duracağını hatırlatan Ali Mehdi, şunları söyledi: “Peşmergeler şilmdi Kerkük’ün etrafını sardı. Bu sorun bizim için Türkmenler için nedir? Zaten Irak’ta bir ihtilaflı bölge var. Kerkük, Tuzhurmatu, Hanekin içindedir. Kürtlerin 2003’te yapılan Irak anayasasında bu ihtilaflı bölgeler Kürdistan’a bağlansın diye talepleri bulunmaktaydı. Bu anayasada 140’ıncı maddedeydi. 2007’de bitti. Çünkü süresi vardı bu maddenin. Şimdi Peşmergenin dağılımı 140. maddenin belirlediği sınırlarına dağılmışlar. Biz Kerkük için her zaman çözümün özel ortak bir federasyonun olmasını talep etmiştik. Peşmergenin böylesine dağılması bizi endişelendiriyor. Artık Peşmergelerin buradan çıkması benim kanaatimce zor. Son 2 günde KDP ve KYB ile yaptığımız toplantılarda bizimle koordineli çalışmaları talebinde bulunduk. Kerkük’te olup bitenler için ancak biz bu koordineyi, dayanışmayı görmedik. Adeta bir emrivaki yapıyorlar. Biz onun için şimdilik tarafsız kalacağız.”
TÜRKİYE’YE ÇAĞRI
Irak Türkmen Cephesi Kerkük İl Meclis Üyesi Ali Mehdi, olayları dikkatle takip ettiklerini belirtirken, “Burada Kerkük’te, Musul’da, Telafer’de Tuzhurmatu’da Türkmenler var. Biz olayların ortasında kalmışız. Türkiye’nin bu durumu gözönünde alması gerekir” dedi.
Soruna çözüm bulunmasını isteyen Ali Mehdi, “Bizim için tek çözümün bu bölgede yaşayan insanlarla ister Musul’da ister Kerkük’te birlikte yaşama kültürüne kavuşmamızdır” diye konuştu.
KERKÜK FEDERASYONU İSTEDİ
Ali Mehdi, çözümde Türkmenlere ait bölge olması gerektiğini belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü: “Irak’ta Şiilere ait bölge var, Sünnilere ait bölge de oldu. Kürtlere ait bir bölge var. Biz tam sünni Kürtler ile Sünni Arapların ortasında kalmışız. Bizim Kerkük için çözüm önerimiz. Mesela idari bir bölgemiz olsun. Kerkük özel federasyonu kurulsun. 10 yıllık ortak yönetim olsun. Başbakan olur, meclis başkanı olur bir de bölge başkanı olur. Bölge başkanı Kürt olursa başbakan Türkmen olur, meclis başkanı Arap olur. Bizim 6-7 yıldır böyle bir önerimiz var. Telafer il olsun ve orda da ortak yönetim kurulsun. Tuzhurmatu, Kerkük özel federeasyon olursa buraya bağlansın veya orada da özel bir irade olsun” dedi.
“PEŞMERGENİN BASKISI ALTINDA YAŞAYAMAYIZ”
Irak Türkmen Cephesi Kerkük İl Meclis Üyesi Ali Mehdi, Irak ordusunun çekilmesinden sonra Kerkük’e gelen peşmergelerin yağmacılık yaptığını da belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü: “Biz kimsenin hakimiyeti altında yaşamayı kabul etmiyoruz, edemeyiz. Burada peşmerge kalsın, ben onun kontrolünde kalayım, onların baskısı altında yaşayayım, kabul edemeyiz. Şu anda Irak ordusu yok, bütün Kerkük’ü koruyor ona göre davranmaları da gerekir. Şu anda peşmergelerin yaptığı hatalar var. Önce biz birinci talebimiz bizimle beraber çalışsınlar. Her hareketleri bizimle olsun. Bu yoktur. Bizimle çalışmıyorlar. Bir de Irak ordusundan kalan silahları yağmalıyorlar. Bu olmaz ki, bu devletin malı. Biz de bu devlette yaşıyoruz. Bazı fertleri bunu yapıyorlar. Bundan endişeliyiz. Çünkü 2003’te böyle şey gördük. Yine peşmergenin bir bölümü yağmalamaya başladı. Sonra halkları başladı yağmaya. Bu endişe var içimizde. Onun için acilen şimdi Kuzey Irak yönetimi ile Türkiye çok iyi ilişkiler içinde. Bir toplantı yapılması lazım Türkmenler de o toplantıya katılıp, Türkiye garantörlüğü altında bu sağlanmalı ve sorunlar çözülmeli.”
“KÜRDİSTAN İSMİNİ TÜRKMENLER VE ARAPLAR KABUL ETMEZ”
Kürdistan isimli bir federal yapıya bağlanmak istemediklerini de kaydeden Ali Mehdi, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Biz Türkmen halkı olarak, Türkmen siyasetçileri olarak Kürtlerle bir sorunumuz yok. Ama ortak yaşama kültürüne varamadık daha. Bunun da nedeni Kürtlerin yaptığı hatalardır. Biz isimlere karşı değiliz. Kürdistan’ın bir bölgesi var. Ama Kerkük Kürdistan’ın bir bölgesi olmadı. Onun için biz bu eskiden Musul vilayeti vardı. Kerkük, Süleymaniye ve Musul dahildi. Musul vilayeti olsun. Eğer Irak parçalanırsa Musul vilayeti olsun. Kürdistan dediğimiz bölge Erbil ve Süleymaniye Duhok’tan oluşuyor sadece. Bunu daha büyük bir federe yapalım ismini Musul vilayeti yapalım. Kerkük’ü de Telafer’i de kapsasın. İçinde Kürdistan federasyonu da olsun. Kürdistan ismini yalnız Türkmenler değil bölgede yaşayan Sünni Araplar da kabul etmezler. Madem ki uzlaşı ile ortak yaşayacağız her şeyin adını ortak koyalım.”
“BİZE ZARAR VERİLİRSE SİLAHLANIRIZ”
Türkmenlerin içinde radikal görüşlülerin silahlanmak istediğini ve zaman zaman bunu kendilerinede söylediklerini kaydeden Ali Mehdi, “Biz olaylara bağımsız olarak bakıyoruz. Türkmen kimliğine Türkmen varlığına herhangi bir zarar olursa elbetteki kayıtsız kalmayız” dedi.
Irak’ta herkesin kendisine göre silahının olduğunu kaydeen Ali Mehdi, “Biz şu ana kadar silah kullanmıyoruz, aklımızı kullanıyoruz. Umarım ki karşı taraf da Irak’ta olan ve Kerkük’te olan gruplarda bizimle akıl yöntemiyle konuşur. Herhangi bir Türkmen zarar görürse biz de silahlanırız. Tabii silahlanma eğiliminde olan Türkmenler vardır. 1991’de peşmergeler Kerkük’te kötü bir tercübe bıraktılar. 2003’te Türkmenlerin ev ve işyerlerini yağmaladılar. Öyle bir korkumuz var. Böylesi bir durum tehlikeli olursa silahlanmamız gerekir” diye konuştu
BARZANİ: KÜRDİSTAN HALKI PEŞMERGEDEN EMİN OLSUN
Irak Kürdistan Bölgesi Başkanı Mesud Barzani ise IŞİD’in Musul’u ele geçirmesi üzerine yayınladığı mesajında, “Peşmerge güçleri Kürdistan sınırlarını hassasiyetle korumalıdır” dedi. Peşmerge güçlerinin Kürdistan halkını korumak için Irak ordusunun boşalttığı alanlara girdiğini kaydeden Barzani şunları söyledi: “Musul ve Kürdistan sınırına yakın bölgelerde yaşanan olayların ardından Irak ordusu geri çekilmiş ve ciddi bir güvenlik zaafı doğmuştur. Binlerce Nînovalı can güvenliği olmadığı için kaçıp peşmerge güçlerinin denetimindeki alanlara sığınmıştır. Peşmerge güçleri, Kürdistan halkının tüm dini ve etnik unsurlarını, onların kurum ve kuruluşlarını savunmak için Irak Ordusu’nu çekildiği alanlara girmiştir’. Peşmerge ve asayiş güçleri, Kürdistan halkının mal ve can güvenliğini sağlama konusunda hassas ve duyarlı olmalı, hiçbir sınır ihlaline fırsat verilmemelidir. Kürdistan halkı da emin olmalı ki, Peşmerge güçlerimiz hiçbir şekilde Kürdistan’ın güvenlik ve asayişinin bozulmasına müsaade etmeyecektir.”
Ramazan YAVUZ-Felat BOZARSLAN