ÇİN’deki olaylardan kaçarken Tayland’da yakalanarak cezaevlerine gönderilen Uygur Türkleri için 23 sivil toplum kuruluşu eylem yaptı.
Türk Eğitim-Sen öncülüğünde bir araya gelen STK’lar Tayland’a sığınan Uygur Türklerine sahip çıkılmasını istedi. Sirkeci’de Büyük Postane önünde toplanan yaklaşık 100 kişilik grup, Doğu Türkistan bayrağı açarak, sık sık “Türkiye Uygur Türklerine sahip çık” sloganını attı. Grup adına açıklama yapan Avukat Uğur Tarhan, Çin’de zorlu yaşam koşullarından ve baskılardan kaçan aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu 400 kadar Uygur Türkü, Tayland’da yakalanarak gözaltına alınmıştı. O zamandan beri Tayland’ın iki ayrı bölgesinde bulunan 6 ayrı kamptaki cezaevlerinde tutulan Uygur Türklerinin çileli bekleyişi sürüyor. Çin makamları, Tayland yetkililerinden aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu Uygur Türklerinin kendilerine iade edilmesini talep etti. Çin’in bu talebi kabul edildiği taktirde sığınmacılar idam edilmesi ile karşı karşıya kalacaklar” dedi.
TAYLAND’IN İADE KARARI VERMESİ HALİNDE BİR İNSANLIK SUÇU İŞLEYECEĞİ TARTIŞMASIDIR
Mülteci ve sığınmacıların hayatları söz konusu olduğunda iade edilemeyeceklerini belirten Tarhan, şunları söyledi:
“BM İnsan Hakları sözleşmesi ve mültecilerin hukuki durumuna ilişkin sözleşme uyarınca hayatı ve özgürlüğü tehlike altında olan hiçbir sığınmacının iade edilmemesi benimsenmiştir. Uygur Türkleri Çin’e iade edildikleri takdirde idam edilmeleri söz konusu iken, üstelik Türkiye makamlarının sığınmacıları kabul edeceğini bildirmesine rağmen Tayland’ın iade kararı vermesi halinde bir insanlık suçu işleyeceği tartışmasıdır.”
Yapılan açıklamanın ardından 23 sivil toplum kuruluşu tarafından kaleme alınan ve içeriğinde Uygur Türkleri’nin Çin’e iade edilmemesi gerektiğini belirten dilekçeler, Tayland Büyükelçiliği, BM Mülteciler Türkiye masası ve Dışişleri Bakanlığı’na posta yolu ile gönderildi. Grup daha sonra olaysız bir şekilde dağıldı.
Uygur Türkleri’ne destek için bir araya gelen Sivil Toplum Kuruluşları:
ÜLKÜ OCAKLARI EĞİTİM VE KÜLTÜR VAKFI İSTANBUL İL BAŞKANLIĞI
İSTANBUL MİLLİYETÇİ AVUKATLAR GRUBU
AYDINLAR OCAĞI
2023 LİDER ÜLKE TÜRKİYE PLATFORMU
MİLLİ MEFKURE BİRLİĞİ
MİLLİYETÇİ HEKİMLER DERNEĞİ
TÜRK EĞİTİM-SEN İSTANBUL ŞUBESİ
TÜRK HUKUK ENSTİTÜSÜ İSTANBUL ŞUBESİ
TURAN ARAŞTIRMALARI DERNEĞİ
TÜRKİYE KAMU-SEN İSTANBUL ŞUBESİ
TÜRK DÜNYASI ARAŞTIRMALARI VAKFI
TÜRKAV İSTANBUL ŞUBESİ
AHİ KÜLTÜRÜ ARAŞTIRMA DERNEĞİ
ÜMRANİYE TÜRK OCAĞI
İSTANBUL TÜRK EMEKLİ SENDİKASI
BİRLEŞİK EMEKLİLER DERNEĞİ
İSTANBUL MUHTARLAR EĞİTİM DERNEĞİ
ANADOLU AYDINLAR OCAĞI
KADIKÖY TÜRK OCAĞI
MEVLANA KÜLTÜR DERNEĞİ
ULUDAĞ GRUBU
Çin’de uğradıkları baskı ve şiddetten Tayland’a kaçan ancak burada da yakalanarak cezaevlerine gönderilen yaklaşık 400 Uygur Türkü’nün dramı sivil toplum kuruluşları ve siyasi partileri harekete geçirdi. Türk Eğitim-Sen öncülüğünde bir araya gelen 23 sivil toplum kuruluşu, Çin’deki şiddeten kaçarak Tayland’a sığınan Uygur Türklerine sahip çıkılması için eylem yaptı.Sirkeci’deki PTT binası önünde toplanan yaklaşık 100 kişilik grup, Doğu Türksitan bayrağı açarak, ‘‘Türkiye Uygur Türklerine sahip çık’’ sloganını attı.
Grup adına açıklama yapan Av. Uğur Tarhan, “Çin’de zorlu yaşam koşullarından ve baskılardan kaçan aralarında kadın ve çocuklarında bulunduğu 400 kadar Uygur Türkü, Tayland’da yakalanarak gözaltına alınmıştı. O zamandan beri Tayland’ın iki ayrı bölgesinde bulunan 6 ayrı kamptaki cezaevlerinde tutulan Uygur Türklerinin çileli bekleyişi sürüyor. Çin makamları, Tayland yetkililerinden aralarında kadın ve çocuklarında bulunduğu Uygur Türklerinin kendilerine iade edilmesini talep etti. Çin’in bu talebi kabul edildiği taktirde sığınmacılar idam edilmesi ile karşı karşıya kalacaklar” dedi.
Mülteci ve sığınmacıların hayatları söz konusu olduğunda iade edilemeyeceklerini belirten Tarhan, ‘‘BM İnsan Hakları sözleşmesi ve mültecilerin hukuki durumuna ilişkin sözleşme uyarınca hayatı ve özgürlüğü tehlike altında olan hiçbir sığınmacının iade edilmemesi benimsenmiştir. Uygur Türkleri Çin’e iade edildikleri takdirde idam edilmeleri söz konusu iken, üstelik Türkiye makamlarının sığınmacıları kabul edeceğini bildirmesine rağmen Tayland’ın iade kararı vermesi halinde bir insanlık suçu işleyeceği tartışmasıdır” İfadelerini kullandı.
Yapılan açıklamanın ardından 23 sivil toplum kuruluşu tarafından kaleme alınan ve içeriğinde Uygur Türkleri’nin Çin’e iade edilmemesini belirten dilekçeler,Kamu-Sen İl temsilcisi Hanefi Bostan tarafından, Tayland Büyükelçiliği, BM Mülteciler Türkiye masası ve Dışişleri bakanlığına posta yolu ile gönderildi.
MEHMET ALTUNIŞIK
İSTANBUL