DOLAR 32,3432 % 0.18
EURO 35,1286 % -0.17
STERLIN 41,0568 % -0.21
FRANG 36,4327 % 0.18
ALTIN 2.237,97 % -0,25
BITCOIN 2.123.733 -6.318

DOSTLUK ÜZERİNE

Yayınlanma Tarihi :
DOSTLUK ÜZERİNE

Ahmet URFALI

 

Dost kelimesi dilimize, Farsça, ‘’düst’’ sözcüğünden dilimize geçmiş olup ‘’sevilen, güvenilen, yakın arkadaş, gönüldaş, iyi anlaşılan kimse, düşman karşıtı’’ anlamlarını taşımaktadır.

Vefalı insanlarla eskiden kurulmuş, güzel ahbaplıklara; kadim dost… sıcaklığı, omuzdaşlığı her zaman hissedilenlere; yakın dost, can dost, , kara gün dostu… olumsuz , beklenmedik davranış gösterenlere ve onun verdiği zarara, dost kazığı… güzellik ve iyilikleri daim olanlara; dost canlısı, aile dostu, baba dostu… zor zamanlarda darda bulunan dostlara ilgisiz kalanlara, iyi gün dostu… deyimleriyle Türkçe’de zengin bir dost dağarcığı bulunmaktadır.

Yılların süzgecinden geçerek günümüze kadar gelen ve her biri sosyal tecrübelere dayanan, hayat dersi veren atasözleri, dost ve dostluk alanını da boş bırakmamıştır: Dost acı söyler, dost ağlatır, düşman güldürür, dost başa, düşman ayağa bakar, dost bin ise azdır, düşman bir ise çoktur, dost dostun eyerlenmiş atıdır, dost ile ye, iç alışveriş etme, dost kara günde belli olur… Sözler uzayıp gider. Lakin insan, dostluk üzerine söylenmiş bu kadar deyim, deyiş ve atasözüne rağmen zaman zaman kişilerin dost olup olmadığına başa gelen  olaylardan sonra karar verebilir.

Montaigne, Denemeler’inde ; Dostluğu, ‘’en az iki yetişkin, özgür, bağımsız iki şahsiyet arasında kurulan ilintiler ve yakınlıklardır.’’ diyerek tanımlar. Ve dostluk üzerine şu sözleri söyler: ‘’Gerçek dostluğun ne olduğunu bilirim; bildiğim için de dostumu kendime çekmekten çok, kendimi ona veririm Ona iyilik etmeyi onun bana iyilik etmesinden daha çok istemekle kalmam; kendine her edeceği iyiliğin bana da iyilik olmasını isterim Bana en büyük iyiliği kendine iyilik ettiği zaman etmiş olur.’’

Dündar Taşer, dostluğa, ‘’müttehit adam’’ tamlamasını kullanarak yeni bir boyut kazandırır. Müttehit; beraberce, birlikte, birleşmiş, kaynaşmış demektir. Ruhları, gönülleri, ülküleri birleşmiş, kaynaşmış, dost insanlar… Mevlana, dostluğu; ’’yan yana, diz dize olmak değil, can cana, kalp kalbe olmak’’ gerçekliğinde anlar. Montaigne: ‘’Dostlukta ruhlar o kadar derinden uyuşmuş, karışmış, kaynaşmıştır ki onları birleştiren dikişi silip süpürmüş ve artık bulamaz olmuşlardır.’’ diyerek dostluğun derin ve sırlı ifadesini evrensel yönleriyle belirtir.

Gerçek dostluğun sınırsız, önyargısız, çıkarsız ifadesi:

‘‘Görenler hiç fark etmez, seni benden, beni senden

Seni bende, beni sende bakıp bir tende görmüşler.’’

Toplum hayatında insanalar arasındaki birlik ve dayanışma, gerçek dostlukla sağlanır.

İyi gün dostlarının varlığı çıkar ilişkisine dayanır. Hz. Ali, gerçek dostluğu şöyle ifade eder: ‘’Dost, dostunu üç halde korumadıkça tam dost olamaz: düşkünlüğünde, kendisi bulunmadığı vakit, ölümünden sonra.’’ Beklenti, çıkar ve yararlanma üzerine kurulmuş sahte dostluklar, bu yüce kavramın başlıca düşmanlarıdır. Çıkara dayalı dostluklar menfaatin bittiği yerde sona erer. Doğrusu şudur ki; Çıkar ve dostluk asla yan yana gelmemesi gereken iki kavramdır. Kara günde dost olamayanların durumu kara mizahla yergilenir:

‘‘Kahvelerim pişti gel,

Köpükleri taştı gel.

İyi günün dostları

Kötü günüm geçti gel.’’

Halil Cibran ‘‘Dost; sizin sevgi ektiğiniz, vefa biçtiğiniz tarladır.’’ derken dostluğun sevgiyle başlayıp vefa ile devam edeceğini belirtir. Dostlarından çok çeken bir kişi; ‘‘Gün oldu dostlarımın elinden düşmanlarım beni zorlukla kurtardı. Beni kahreden bu oldu’’ demiştir.

Kuddusi dost vefasızlığından yakınır:

‘‘Işk ile enes oldı gönül geçdi sivadan

Ben sohbet-i nas ülfet-i yârandan usandım

Çün zerre vefa görmedim ihvani zamandan

Şol yüzleri dost özleri düşmandan usandım.’’ (Gönül âşk ile tutkun oldu; gayrisinden geçti / Ben insan sohbetinden dost görüşmesinden usandım.)

(Çünkü zamane insanlarından zerre vefa bulamadım / Yüzleri dost, özleri (içleri) düşmandan usandım.)

‘’Âşık Veysel; sadık sevgili olarak kara toprağı görür:

Dost dost diye nicelerine sarıldım

Benim sadık yârim kara topraktır

Beyhude dolandım boşa yoruldum

Benim sadık yârim kara topraktır’’

İnsan, bilinmezlik çelişkileriyle doludur. İnsanı tüm yönleriyle anlamak da mümkün değildir. Dostlukta bağlılık esastır. Bu bağlılık, kul köle olmanın dışında, bir diğergamlık davranışıdır. Dostlukta karşılıklı sadakat, karşılıklı rıza aynı zamanda toplumsal hayatın da temel bir mutluluk kaynağıdır. Dostluğun zarar göreceği olumsuz davranışlar ancak ortaya çıktığında anlaşılabilir Bu da zarara uğrayan kişinin psikolojisini bozar. Çıkar, nankörlük, vefasızlık, sadakatsizlik… dostluğun başlıca düşmanları olup kişilikleri zayıf insanların tipik davranış özellikleridir.

Kutlu Elçi; ‘’ “Önce refîk, sonra tarîk”.( Önce yolda yoldaş, sonra yol.) buyurarak dostun sosyal hayattaki yerini belirlemiştir.

Ahmet Muhip Dranas; dostu, dostluğu Türkçe’nin söz güzelliğiyle tanımlar:

‘’Dost dost diye deli derviş gezdiğim,

Bir ağladığım, bir güleyazdığım,

Adını dağa taşa kazıdığım

 

Benim bir tanem dost, gözümün nuru!

Tutmaz elim, topal ayağım uğru,

Amansız kara bahtımdan ötürü

 

Kan ter dolandığım yollar gölgesi,

Kara ekmeğimin akça mayası,

Susayınca çağıldak sular sesi,

 

Ay aydınlığım, gün ışığım, canım,

Bayramım, bolluğum, yemişim, yenim

Gözyaşımı gözden gizli silenim!

 

Pek garipçe kaldım köyümde ıssız,

Otsuz, ocaksız, akılsız, ayvazsız.

İki elin kanda olsa durma tez

 

Dağ başını duman almadan beri,

Eyüp sabrım, eyi düşlerim yoru,

Yet bu yana! Avareyim, yet, yürü!’’

Bütün olumsuzluklara rağmen dostluk, devam ederek dünyanın güzelleşmesine, insanların dayanışma ve yardımlaşmasına katkı sağlayacaktır. Dostluğa karşı olan olumsuz davranışlar, onun gerekliliği ve gerçekliğini pekiştirecektir.

Gerçek dost, gökyüzünün karanlığında bir umut tebessümüdür. Tebessümünüz eksik olmasın.

 

 

YORUM YAP

Bağdar Caddesi Escorthamile pornobodrum escortbahis sitelerigaziantep escortgaziantep escortmaltepe escortbostancı escortanadolu yakası escortizmir escortdeneme bonusu veren sitelerhttps://www.tedxpenn.com/escort ankaraankara escorthttps://greenhousecraftfood.com/ataşehir escortbetperBetofficeOnwinMebbisjojobetmatbetholiganbetbetkomtrendyol indirim kodusahabetbim aktüelkayseri evden eve nakliyatdeneme bonusu veren sitelertipobetPusulabetCasibomstarzbet girişbets10kredi hesaplamaa101 aktüeltipobetbetturkey girişbetturkey girişcasibomcasibomvevobahismarkajbetbetineceltabetgrandpashabetcasibomgobahisbettiltbetsatbetorspinligobetistanbul escortslot siteleri https://en-iyi-10-slot-siteleri.comdinamobetstarzbet adamsah.netbahis siteleribetvolesetrabetbetpasrestbetklasbahisbetebetbelugabahistarafbetbahiscomgüzel hostingtipobetbetkommarkajbetparibahisbetinematadorbetgobahisbettiltbetsatbetorspinromabetligobetbetkanyononwinsahabetbaywinrokubetmarsbahisextrabetikimislicratosslotwinxbetbahisalgorabetelexbettümbetfunbahisartemisbetbetparkbetmatiksüpertotobetoleybetbetlikekralbetperabetimajbetlimanbetsavoybettingbahsegelmostbetpiabetmeritkingholiganbetjasminbethilbetvenüsbetasyabahisredwinbetkolikdinamobetkordonbet7slotsmilanobetelitbahisorisbetxslotpusulabetaresbetfavoribahispadişahbetnakitbahispolobetdumanbetsekabetmaltcasinopalacebetmrbahistulipbetnorabahismilosbetonbahissüperbetinbetexpervenüsbetpokerbetalordbahisvdcasinocasinovalebetonredpinupbahis1000baymaviakcebetnoktabetneyinefavorisen1xbettrabzonspor fenerbahçe maçını canlı izletrabzonspor fenerbahçe maçını canlı izlebahis sitelerimelbetbetnanokazandrapokerklascasino siteleriselçuksportsselçuk sportstruvabetdeneme bonusuistanbul escort
escort Bağcılar escort Bahçelievler escort Bakırköy escort Bayrampaşa escort Beylikdüzü escort Güngören escort İstiklal escort Kadıköy escort Sultanbeyli escort Üsküdar escort Avsallar escort Mahmutlar escort Oba escort Mecidiyeköy escort Ölüdeniz escort Güllük escort Kültür escort Ataşehir escort Avcılar escort Başakşehir escort Esenler escort Esenyurt escort Fatih escort Gaziosmanpaşa escort Kartal escort Küçükçekmece escort Maltepe escort Pendik escort Sultangazi escort Ümraniye escort Adapazarı escort Yalıkavak escort güvenilir casino siteleri Yalova escort Muğla escort Aydın escort Çanakkale escort Balıkesir escort Tekirdağ escort Manisa escort Trabzon escort Kahramanmaraşescort Kütahya escort Osmaniye escort Sivas escort Tokat escort Çorum escort Yozgat escort Isparta escort Elazığ escort Ordu escort Edirne escort Erzincan escort Zonguldak escort Rize escort Uşak escort Kırşehir escort Erzurum escort Giresun escort Amasya escort Sinop escort Niğde escort Bolu escort Karaman escort Kırıkkale escort Bayburt escort Ardahan escort Gümüşhane escort Artvin escort Çankırı escort Bartın escort Sinop escort Bilecik escort Karabük escort Burdur escort Nevşehir escort Kıbrıs escort Kırklareli escort Kastamonu escort Düzce escort Aksaray escort Adıyaman escort Afyon escort Arnavutköy escort Bebek escort Beşiktaş escort Beykoz escort Beyoğlu escort Büyükçekmece escort Çatalca escort Çekmeköy escort Eyüpsultan escort Kağıthane escort Sancaktepe escort Sarıyer escort Şile escort Silivri escort Şişli escort Taksim escort Zeytinburnu escort Aliağa escort Balçova escort Bayındır escort Bayraklı escort Bergama escort Beydağ escort Bornova escort Buca escort Çeşme escort Çiğli escort Karşıyaka escort Fehiye escort Marmaris escort Gaziemir escort Dikili escort Menderes escort Menemen escort Torbalı escort Atakum escort Çerkezköy escort Yenişehir escort Bodrum escort Toroslar escort Tarsus escort Silifke escort Mezitli escort Erdemli escort Anamur escort Akdeniz escort Melikgazi escort Elbistan escort Lüleburgaz escort İzmit escort İlkadım escort Çorlu escort Battalgazi escort Yeşilyurt escort Milas escort Ceyhan escort Çukurova escort Kozan escort Sarıçam escort Seyhan escort Emirdağ escort Sandıklı escort Merzifon escort Suluova escort Taşova escort Altındağ escort Batıkent escort Çankaya escort Çubuk escort Etimesgut escort Haymana escort Kahramankazan escort Keçiören escort Kızılcahamam escort Mamak escort Polatlı escort Pursaklar escort Sincan escort Ulus escort Yenimahalle escort Aksu escort Alanya escort Belek escort Demre escort Döşemealtı escort Elmalı escort Finike escort Gazipaşa escort Kaş escort Kemer escort Kepez escort Konyaaltı escort Korkuteli escort Kumluca escort Lara escort Manavgat escort Muratpaşa escort Serik escort Side escort Didim escort Efeler escort Nazilli escort Söke escort Altıeylül escort Ayvalık escort Bandırma escort Bigadiç escort Burhaniye escort Dursunbey escort Edremit escort Erdek escort Gömeç escort Gönen escort Havran escort İvrindi escort Karesi escort Kepsut escort Susurluk escort Büyükorhan escort Gemlik escort Görükle escort Gürsu escort Harmancık escort İnegöl escort İznik escort Karacabeyescort Kestel escort Mudanya escort Mustafakemalpaşa escort Nilüfer escort Orhangazi escort Osmangazi escort Yıldırım escort Biga escort Çan escort Gelibolu escort Karahayıt escort Merkezefendi escort Pamukkale escort Keşan escort Aziziye escort Palandöken escort Yakutiye escort Odunpazarı escort Tepebaşı escort Araban escort İslahiye escort Karkamış escort Nizip escort Nurdağı escort Oğuzeli escort Şahinbeyescort Şehitkamil escort Yavuzeli escort Bulancak escort Espiye escort Görele escort Altınözü escort Arsuz escort Antakya escort Defne escort Dörtyol escort Erzin escort Hassa escort İskenderun escort Kırıkhan escort Kumlu escort Payas escort Reyhanlı escort Samandağ escort Eğirdir escort Yalvaç escort Foça escort Karabağlar escort Kemalpaşa escort Kiraz escort Kınık escort Konak escort Narlıdere escort Ödemiş escort Tire escort Urla escort Safranbolu escort Akhisar escort Alaşehir escort Kırkağaç escort Salihli escort Sarıgöl escort Şehzadeler escort Soma escort Turgutlu escort Yunusemre escort Akkışla escort Bünyan escort Develi escort Kocasinan escort Talas escort Yahyalı escort Gazimusağa escort Girne escort İskele escort Lefke escort Lefkoşa escort Başiskele escort Çayırova escort Darıca escort Afşin escort Dulkadiroğlu escort Göksun escort Onikişubat escort Türkoğlu escort Kızıltepe escort Mut escort Dalaman escort Gümbet escort Datça escort Kavaklıdere escort Köyceğiz escort Menteşe escort Turgutreis escort Ula escort Yatağan escort Fatsa escort Altınordu escort Ünye escort Düziçi escort Kadirli escort Ardeşen escort Akyazı escort Arifiye escort Erenler escort Geyve escort Hendek escort Karasu escort Kaynarca escort Sapanca escort Derince escort Dilovası escort Gebze escort Gölcük escort Kandıra escort Karamürsel escort Kartepe escort Körfez escort Akşehir escort Beyşehir escort Bosna escort Ereğli escort Karapınar escort Meram escort Selçuklu escort Gediz escort Simav escort Tavşanlı escort Doğanşehir escort Bafra escort Çarşamba escort Boyabat escort Kapaklı escort Süleymanpaşa escort Erbaa escort Niksar escort Turhal escort Akçaabat escort Of escort Ortahisar escort Yomra escort Armutlu escort Çiftlikköy escort Çınarcık escort Akdağmadeni escort Boğazlıyan escort Sarıyaka escort Sorgun escort Alaplı escort Çaycuma escort Devrek escort Ereğli escort Kilimli escort Kozlu escort