ALEKSİS ÇİPRAS’IN TÜRKİYE GEZİSİ VE KIBRIS’DAKİ DOĞALGAZ VE PETROL SAHALARI
Babür Hüseyin Özbek
Aleksis Çipras, üstünde “Helenic Republic” yazan uçağı ile Ankara Esenboğa’ya indiğinde, Atina’dan farkı, soğuk ve yağışlı bir havanın yüzüne çarpması idi. Özellikleri olan bir kişilik Çipras, kravat takmıyor çoğunlukla beyaz gömlek giyiyor, yakası hep açık, hep candan, sürekli tebessüm ediyor. Türkiye’de kaldığı yaklaşık 50 saat zarfında beraber yaşadığı, eşi de denen Peristera Baziana kameralardan uzak durdu. Ateist, yani bizim halkın deyimi ile “Allahsız – kitapsız”. Zira, Helen tarihinde İncil’e el basıp yemin etmeden göreve başlayan ilk Yunan Başbakan kendisi.
5 – 6 Şubat 2019 tarihlerini kapsayan Türkiye gezisi; kendisi, hükümeti ve partisi için başarılı oldu.
Lavtacı Hristo’nun “Gidelim Göksu’ya”sı, kemençeci Vasilaki’nin kürdilihicazkar peşrevi ve buzi ustası Georgios Marinakis’in Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde o akşam yemeğindeki sanatlarını icralarındaki maharetleri misafir Başbakan Aleksis ve eşi Peristera’yi memnun etti.
HEYBELİADA RUM ORTODOKS PAPAZ MEKTEBİ
(Ruhban Okulu)
Gezinin ikinci günü sabah Ayasofya’yı gezdi., Sonra Kabataş İskelesi’nden bindiği yat Heybeliada önlerine geldiğinde yukarıda Ümit Tepe’sinden kendisine bakan Rum Ortodoks Papaz Mektebi onu duygulandırdı. Zira çekilen resimler öyle söylüyordu. İnanmasa da Heybeliada eski Rum Ortodoks Mektebi’nin içindeki Aya Triada kilisesinde Patrik Bartholomeos’un yönettiği ayine katıldı. Ve sonra da benim yıllar önce vize alırken yetkilinin: “72 saat içinde Yunanistan’ı terk edin” dediği, Beyoğlu’ndaki Yunan Konsolosluğu’nu bir şatafat, bir tantana ile ziyaret etti. 12 milyon nüfusu ile ekonomik bataklıktaki Yunan halkına moral aşıladı. Gün boyu, ülkesinin hem haber hem de normal televizyon kanalları, radyolar bu haberlerle doldu taştı. Çok Rum’a: Atina’da, Selanik’te, Patras’ta, Rodos’ta, Hanya’da duygusal anlar yaşattı.
“Bay 28” sen oralarda 2 yıl görev yaptın, ama gene de pek bilmezsin, sadece anlatırsın. Bu konularda ne düşünüyorsun?
Zorluklar, duygusallıklar gerilerde kalsa da ben o günü nasıl unuturum, Atina Elefterios Venizelos Havaalanı’na indikten 5 saat sonra Adriyatik’te Patras’dan Yunanistan’ı terk etmiştim.
Meselelerimiz çok, yoğun ve karışık. Görüşmelerde: Ege adaları, Ege’de 6 – 12 deniz mili – karasuları, Trakya Türk azınlığı, İzmir – Selanik feribot ve İstanbul – Selanik hızlı tren seferleri, Fener Rum Ortodoks Kilisesi ve cemaati ile Kıbrıs, Kıbrıs’ın çevresindeki doğalgaz ve petrol sahaları, Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) konuları masaya yatırıldı.
ZOR OLAN MESELENİN DERİNİNE İNİLMEDİ
Görüşmelerde az konuşulan, üstünde pek de gereği gibi durulmayan, (Doğu Akdeniz’de)
Kıbrıs’ın doğu ve güneyindeki çözümü zor ve genişlemeye doğru giden krize dönüşme ihtimali de mevcut meselelerin derinine inilmedi. Bölge alarm veriyor.
15 Ocak 2019’da Kahire’de Yunanistan’ın öncülüğünde; Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY), İsrail, Mısır, İtalya, Ürdün ve Filistin’in katılımı ile Doğu Akdeniz Gaz Formu (DAGF) oluşturuldu. Kendilerini bile bağlayacağı şüpheli, bize, TC’ye ters düşen kararlar aldılar, Yunanistan ve GKRY, Kıbrıs’ın güneyini 13 ayrı parsele ayırmış, bu parselleri babasının malı gibi dünyanın güçlü petrol ve doğalgaz şirketleri; İtalyan ENİ, Amerikan Exxon Mobil, Fransız Total ve Amerikan Noble’a pazarlıyor, doğalgaz ve petrol arama ruhsatları veriyor. Sonrada o şirketlerin arkasında durmasını beklediği ülkelerin desteği ile bizi, T.C’yi Doğu Akdeniz’de boğmak Kıbrıs Türkünün haklarını gasp etmek istiyor.
KKTC’nin vereceği doğalgaz ve petrol arama ruhsatları onun için geçerli değil. Çünkü bizim dışımızda tanınmıyor. Adanın garantörlerinden Türkiye adeta yok sayılmak isteniyor.
Uzun vadede taşları zamanı geldiğinde tek tek yerine koymayı planlayan GKRY 2003’te Mısır’la, 2007’de Lübnan’la ve 2009’da da İsrail ile Münhasır Ekonomik Bölgeler (MEB) anlaşmasını imzalayarak bugünlere geldi. T.C’nin tanımadığı, adeta Doğu Akdeniz Enerji Havzası’nın yağmalanma girişimin hemen ardından işe hızlı başlayan İsrail 2010’da Tamar, 2011’de de Leviathan olarak adlandırılan zengin doğal gaz yataklarını keşfetti.
TÜRK KITA SAHANLIĞI VE DİĞER RUHSAT SAHALARI
KKTC RUHSAT SAHALARI: A,B,C,D,E,F,G,H
GKRY RUHSAT SAHALARI: 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13
TÜRK KITASAHANLIĞI İLE GKRY- KITASAHANLIĞININ KESİŞTİĞİ KRİZLİ PARSELLER : 1,4,5,6,7
KKTC İLE GKRY’NİN KESİŞTİĞİ KRİZLİ PARSELLER: 1,2,3,8,9,12,13 VEYA: E,F VE G PARSELLERİ
RUMLAR 7 PARSELDE KKTC İLE 5 PARSELDE DE TÜRKİYE İLE SORUNLU
KKTC belirlediği 7 parselde (A,B,C,D,E,F,G,H), Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’na (TPAO) arama ruhsatı verdi. Ancak bu parseller Rum kesiminin yabancı dev enerji şirketlerine verdiği arama ruhsatları ile çatışıyor. Şöyle ki:
– 2,3 ve 13’üncü parseller İtalyan ENİ – KOGAS ortaklığı ile,
– Afrodit adı ile de anılan (KKTC’nin G parseli ile kesişen ) 12 nolu parsel Amerikan Noble ile,
– 9 nolu parsel Fransız Total – Novatex ortaklığı ile anlaşarak araştırma ruhsatları verdi.
2013’te Norveç’ten 130 milyon dolara satın alınıp tekrar donatılan Barbaros Hayrettin Paşa (Polarcus Samur ) sismik araştırma gemisi Tanux – 1 ve Apollo Moon gemileri eşliğinde Türk Donaması korumasında Rumların 3, 9 , 12 ve 13 olarak bizim ise F, G ve H ile parsellediğimiz sahalarda araştırmalarına başladı.
Fransız Cumhurbaşkanı Emanuel Macron meseleyi genişletip krize dönüştürmede bir uzman. Sanki ülkesinin iç işlerini, sarı yelekliler meselesini halletti, Kıbrıs Rumlarının hamiliğine soyunuyor. Güney Kıbrıs’ta Limasol’un 15 – 20 km. doğusundaki eski adı Mari Deniz Üssü olan ve şimdilerde ise bu isim Evangelos Florakis Deniz Üssü olarak değiştirilen bölge yakınlarında, Fransızlara bir deniz üssü kurmalarına izin vererek TOTAL’ın sondaj çalışmalarını güvence altına almak istiyor. GKRY gelişmelerden memnun, çünkü uluslar arası mahfillerde Fransa’yı arkasında görmek istiyor.
Aleksi Çipras Ankara’da, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde, akşam yemeğinde Lavtacı Andon’un Hüseyni saz semaisini beğenerek tebessümle dinledi, Heybeliada’da Rubhan Okulunun Büyükada’ya bakan bahçesine erguvan fidanı dikti, seçim öncesi ülkesindeki taraftarlarına malzeme olacak işaretler verdi. Yunan halkı 2 gün boyunca yüksek perdeden bu geziyi konuştu. A. Çipras kendi adına başarılı idi.
İyi de! Kıbrıs için bölgenin doğalgaz ve petrol paylaşımında Türkiye’yi tatmin edecek hiç mi hiçbir şey söylemedi. Ve kinleri, hırsları da devam ediyor olmalı ki Anıt Kabir’i ziyaret etmedi.
Not – I – Milli Kıbrıs davamızın efsanevi lideri Rauf Denktaş’ın muhterem saygı değer eşi rahmetli Aydın Denktaş’ı Lefkoşa’da 1975’lerde evlerinde ziyaretlerde tanımış ve konuşmuştum. Kaybı biz sevenleri üzdü. Rahmet ve minnetle anıyorum. Mekanı cennet olsun!
II – Yeni çıkan “Güvertede” adlı eserime ilgi gösteren dostlarıma ve deniz aşığı sizlere teşekkür ederim.