H. Nurcan YAZICI
Hafızalarda yer edinmiş bir resmi var. Beşar Esad ve eşi Esma Esad, Erdoğan’ın ve Emine hanımın misafirleri olarak Türkiye’ye ziyarette bulunuyorlar. Beşar Esad’ın eli Erdoğan’ın avuçlarının içinde, son derece sıcak bir sohbete dalmışlar… Hanımlar, Emine Erdoğan ve özellikle de Esma Esad, son derece şık ve zarif, her ikisi de, 40 yıllık dostluğu yaşıyor gibi muhabbet içindeler… Peki, nasıl olmuştu da, her şey bu kadar çabuk değişmiş, hangi alış veriş(!) bu dostluğu bitirmişti? (2009.2010-2015)
Suriye de yürekler, Mart 2011’de Dera kentindeki bir duvara, Beşar Esad aleyhine grafitiler çizilmesiyle kararmaya başladı. 15 gencin suçlu olarak tutuklanması, tutuklanmaları protesto eden göstericilerin üzerine güvenlik güçleri tarafından ateş açılması, Suriye’nin kötü kaderinin başlangıcı oldu.…
Bu olayların başlamasıyla, Esad’a İlk muhalif duruşu Erdoğan gösterdi. Ardından da, kime neye hizmet ettiği, kimin için savaştığı belli olmayan irili ufaklı örgütler türedi…
Kısa zamanda, Esad doğudaki kentlere sıkışırken, ülkenin büyük bölümü Irak İslam Şam Devleti’nin (IŞİD) eline geçti. Şimdi, Suriye sınırından karşıya bakın; El Nusra Cephesi, Ahrar eş Şam, Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) Halk Savunma Birlikleri (YPG). (IŞİD) Irak İslam Şam Devleti, (DEAŞ, DAİŞ) HPG, PKK, Rusya, ABD görüyorsunuz…
Kim kimin teröristi, kim kime çalışıyor? Hiçbirini bilmiyor; hiç birine anlam veremiyoruz, neden?
Ülkemizden Suriye’ye baktığımızda; Bir gün onun, bir gün bunun yanında duran, istikrarsız, geleceğe dönük hiçbir derinliği olmayan dış siyasetimiz var. Bir gün dediğini diğer gün yalanlayan yönetenlerimiz var.
Bu bizi yalnızlığa ve itibarsızlığa götürürken, aynı zamanda, Türkiye’nin Güneydoğusunu, terör örgütlerinin cirit attığı, “güvensiz” dokunulamaz bir bölge yapıyor.
****
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurul toplantısı için New York’ta bulunan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Esad rejiminin IŞİD’e karşı gerçek anlamda savaşan tek güç olduğunu, terörle mücadelede Suriye hükümetiyle işbirliği yapmanın gereğini ifade ettikten sonra, Beşar Esad rejimine desteğini yineledi.
Obama ile Putin görüşmesinden kamuoyuna verilen bilgi, siyasi çözüm konusunda ABD ve Rusya’nın anlaştığı doğrultuda… Esad konusunda, “geçici kalsın” veya “geçici olmasın” görüşlerinde anlaşamasalar da, birlikte çalışma konusunda uzlaştılar.
Ayrıca da karar veremedikleri, kendi adlarına, IŞİD’e karşı kimlerin savaşacağı… Rusya kendi cephesi olarak, Suriye taraftarı örgütleri kullanırken, ABD’nin Türkiye’yi olaya dâhil ederek, IŞİD’e karşı PYD/PKK’yı kullanmaya devam edeceği görünmektedir.
Hiçbir şekilde Türkiye’den vaz geçemeyen, ayak yolu yapan ABD’nin, Suriye’yi getireceği nokta, Esad ’sız Suriye olur mu? Sahi, Esad’ı ABD’mi istememişti, yoksa Erdoğan’ mı? Oyun içinde oyun!
Reformlar yapmıyor, ülkesine karşı sorumluluklarını yerine getirmiyor diye suçlayarak Esad’a kapalı savaş açan Erdoğan ile dış politikamızın geldiği nokta ise ortada… dış siyaset çark etmiş vaziyette; “Esed, Esad olabilir /mi?”
***
Birbirinin yüzene bakarak, “oyun içinde oyun” çeviren “iki devin”, ayakları altında ezilenleri yazmaya gerek var mı artık!..
Bu noktadan sonra, Esad’ın kaderine ne Türkiye ne de Suriye halkı karar verebilir. Esad, IŞİD, PKK ve diğerleri bu işte sadece birer figüran. ABD ve Rusya dışında kimseye söz hakkı verilmeyeceği, konuşanın kafasının ezileceği ortada.
Putin’le Obama’nın yan yana gelmesi demek, plan başarıyla sona doğru ulaşmış demektir. Bundan sonrasında adım adım yapacakları; özelde Suriye’nin, genelde Ortadoğu sınırlarının yeniden çizilmesi, itibarı zayıflatılan İslam inancının yerine haçlı tohumunun ekilmesi…
Putin’in, “Suriye’de çözüm için Esad’la işbirliği yapmalı” sözüne karşı, Başbakan’ımız “Sorunun kaynağı, çözümün içinde nasıl olur? ” demişti.
Biz de şöyle diyoruz: “Sorunun kaynağı da, sorunu çözecekler de ‘sorun’ olunca, bu ‘iki sorundan’ nasıl çözüm çıkar”