DOLAR 32,3767 % 0.16
EURO 35,0559 % -0.16
STERLIN 40,9829 % 0.16
FRANG 35,9249 % 0.19
ALTIN 2.325,03 % 0,20
BITCOIN 2.281.184 0.006

BULGARİSTAN’IN GİZLİ TARİHİ VE OSMANLI DÖNEMİ -7-

Yayınlanma Tarihi : Güncelleme Tarihi :
BULGARİSTAN’IN GİZLİ TARİHİ VE OSMANLI DÖNEMİ -7-

BULGARİSTAN’IN GİZLİ TARİHİ VE OSMANLI DÖNEMİ  -7-

Kırılma Noktası

1875 Ayaklanmasının fiyasko ile neticelenmesi, Rusya’nın İstanbul konsolosu İgnatiev’i hayal kırıklığına uğratmış.

İgnatiev, isyanın başlamadan bastırılmasının nedenlerini araştırmış.

Sonuç olarak; bu başarıdaki en büyük payın, bölgede görev yapan sivil-askeri yönetici kadroya ait olduğunu tespit etmiş. Ardından, Rus dostu olarak bilinen, Osmanlı Sadrazamı Mahmut Nedim Paşa’dan da bu kadronun tayinini istemiş.

Sadrazam Mahmut Nedim Paşa, İgnatiev’in bu talebini yerine getirmiş.

SAFTER TANIK

SAFTER TANIK

Bölgedeki tecrübeli, başarı sivil ve askeri yöneticileri görevden alarak yerine Rus dostu veya tecrübesiz yöneticileri tayin etmiş.

Yakalanan isyancılar affedilmiş, yakalanmak üzere olanların ise takibinden vazgeçilmiş. Diğer bir ifade ile isyanı bastıranlar cezalandırılırken, Bulgar isyancılar ödüllendirilmiş. Bu da Osmanlı Devleti ile Türk Milleti’ne ağır bir bedel ödetecek olan “Nisan 1876” isyanına adeta davetiye çıkarmış.

Nisan 1876 Ayaklanması

Elverişli Ortam

1875’te, Hersek’te; vergi nedeniyle Sırplar ile Hırvatların başlattığı isyanın uzayıp gitmesi, dağılma noktasına gelen Bulgar Merkez İhtilal Komitasına tekrar bir özgüven sağlamış. Ancak; yeni bir ayaklanma kararı için yapılan merkez komita toplantısı, silah kullanımına varan hararetli tartışmalar ile sonuçsuz kalmış.

Komitanın Toparlanması

1875’in sonlarında; Romanya’nın Gyurgevo şehrinde, bir araya gelen Stefan Stambolev-Georgi Benkovski-Nikola Obretenov-İvan Dançev-Petır Voşov adlı kişiler “Gyurgevo İhtilal Komitası Başkanlığı’nı” kurmuş, yeni bir ayaklanma planı için de çalışmalara başlamış.

Ayaklanma Planı

Ayaklanma planı; Tırnova-Silven-Vratsa-Filibe olmak üzere dört ayrı bölgede, aynı anda başlayacak, dört farklı eylem stratejinden oluşmuş.

Plana göre; Edirne-Filibe-Tatarpazarcık-Karlova-İmtinan-İzladı-Sofya şehir ve köyleri yakıp yıkılacak, telgraf hatları-köprüler tahrip edilecek, ayaklanmaya katılmayan Bulgarlar ile karışık köylerin Türk ahalisi öldürülecek, Türk ahalinin evleri yakılarak malları yağma edilecek, yollar ve geçitler tutulacak, Bulgar ahalinin belirli bölgelerde toplanması sağlanacak, bazı bölgelerde ise savunma hatları oluşturulacaktı.

Hazırlıklar

Bölgelere; başkaldırıyı sevk ve idare edecek asiler gönderilmiş, gizli posta ve polis teşkilatı kurulmuş, 7.000-8.000 Bulgar milis de silahlandırılmış.

Ayaklanma Kararı

14 Nisan 1876’da; Obornişte Bölgesi’nin Meçka Deresi’nde, 60 bölgeden gelen 75 temsilci ile bir toplantı yapılmış, Georgi Benkovski başkomutan seçilirken “1 Mayıs 1876 “ da ayaklanma tarihi olarak belirlenmiş.

Disiplinsizlik ve Sorumsuzluk

Toplantı sonrasında; silahlı bazı Bulgar komitacılar, Türklere saldırmaya ve onları taciz etmeye başlamış. Bu durum; yetkililere bildirilmiş ise de ciddiye alınmamış, bir tedbire de gerek duyulmamış.

İhbar

Nenko Stoyanov Terziyski adlı bir kişi, Meçka Deresi toplantısını ve alınan kararları, Tatarpazarcık Bölgesi’ndeki Osmanlı yetkililerine anlatmış. Bunun üzerine bölgeye bir askeri birlik sevk edilmiş, Bulgar komitacıların tutuklanmasına geçilmiş. Bu da Bulgar komitacılarını telaşlandırmış.

Ayaklanma

20 Nisan 1876’da; Avratalan’da, bir grup komitacı nahiye konağını basarak içindekileri kurşuna dizerken, başka bir grup komitacı da Postaneyi ele geçirmiş.

Yağma Talan ve Katliam

Haber, Otlukköy’de bulunan ve isyanın başkomutanı olan Georgi Benkovski’ye iletilmiş.

Haberi alan Georgi Benkovski; ayaklanmanın başladığını ilan ederek Otlukköy’deki yerel yöneticiler ile kadın-çocuk-ihtiyar demeden tüm Müslümanlar ile ayaklanmaya katılmayan Bulgarları öldürtmüş, evlerini yakıp yıktırmış, mallarını yağmalatmış.

2-3 gün içinde, 49 köyü yakıp yıkarak ilerleyişini sürdüren Georgi Benkovski ve çetesi, burada da aynı uygulamayı sürdürmüş.

İlgisizlik ve Sorumsuzluk

Durumun vahameti, Sadrazam Mahmut Nedim Paşa’ya iletilmiş. O da Rusya’nın İstanbul konsolosu olan İgnatiev ile görüşmüş. İgnatiev ise “bunun basit bir olayın abartılmasından başka bir şey olmadığını” söylemiş.

Müteaddit ve ısrarcı taleplere rağmen merkezden bölgeye düzenli bir askeri birlik gönderilmemiş. Bundan cesaret alan isyancılar, bölgede zaptiye dışında düzenli bir askeri birliğinin bulunmayışını da dikkate alarak isyanı bölgenin tamamına yaymışlar, savunma hatları oluşturmuşlar.

İşin Başa Düşmesi

Çaresizlik; Türkleri, savunmak için silahlanmaya ve gönüllü kuvvetler oluşturmaya zorlamış.

Merkezi yönetimden ümidini kesen, yerel yöneticilerinden Edirne Valisi Akif Paşa; inisiyatif kullanarak, Filibe Sancağındaki Türklere silah dağıtılması ve gönüllü birliklerin oluşturulması emrini vermiş.

Gönüllü kuvvetler; kısa sürede, Bulgar komitacılar karşısında üstünlük sağlamış, ilerleyişi de “27 Nisan 1876” da ayaklanmanın merkezi olan Otlukköy’e kadar sürmüş, ancak burada güçlü bir direniş ile karşılaşmışlar. Bunun için de düzenli askeri birliklerin gelmesini beklemişler.

Düzenli Askeri Birliklerin Gelmesi

Hafız Paşa komutasındaki birliklerin gelmesi ile taarruza geçilmiş. İki günlük bir direnişten sonra “29 Nisan 1876” da Otlukköy’e girilmiş, ardından direniş merkezlerinden biri olan Eledjik ele geçirilmiş. Bu arada, enteresan bir gelişme olmuş, Avratalan halkı; Bulgar komitacılara karşı isyan ederek önderlerini tutuklamış, ancak daha sonra da kaçmasına göz yummuş.

Gönüllü Kuvvetlerin Baş Ağrıtması

Meriç’in sağ yakasında yer alan Brastigova ve Batak köylerinde güçlü bir direniş ile karşılaşılmış. Düzenli askeri birlikler, Brastigova köyündeki isyanı bastırırken, gönüllü kuvvetler de Batak Köyü’nü kılıçtan geçirmiş.

Tabii ki, bu olay; Panslavisler tarafından istismar edilmiş, Avrupa basınında “Batak Katliamı”, “Bulgar Soykırımı” şeklinde yer almış. Bu da Avrupa’nın büyük devletlerinde, ciddi tepkilere yol açmış.

Panslavistlerin iddiası nedir?

Panslavistler; Batak’ta yaşayan, 5.000 Bulgar’ın öldürüldüğünü iddia etmiş. Oysaki Batak Köyü’nün; nüfusu, isyandan önce 3.000, isyandan sonra da 1781’dir. Buna göre de; büyük bir kısmı isyancı olmak üzere, 1.219 kişinin hayatını kaybettiği anlaşılıyor.

Ayaklanmanın Bastırılması    

Ayaklanmanın ikinci bölgesi olarak seçilen İslimiye’de; küçük grupların Türklere ve Türk köylerine saldırısı dışında, ciddi bir olay yaşanmamış.

Tuna Vilayeti sınırları içinde isyan bölgesi olarak seçilen Vratsa ve Tırnova’da ise bazı kıpırdamalar olmuş.

Tırnova Bölgesi’ndeki Dryanova yöresinde; isyana kalkışılmış, Türklerin müdahalesi ile de isyancılar Dryanova Manastırı’na kapanmak zorunda kalmış, isyancıların büyük bir kısmı ise öldürülmüş.

Yine Tırnova Bölgesi’nin Gabrova yöresindeki bazı köylerde; isyan baş göstermiş, Plevne Kaymakamı Deli Necip Paşa kuvvetleri ve Sadullah Efendi komutasındaki gönüllü kuvvetler tarafından da bastırılmış.

Dördüncü isyan bölgesi olarak seçilen Vratsa’da, ayaklanma başlamadan bastırılmış, ayaklanmanın teorik lideri olan Hristo Botev de öldürülmüş.

Sonucu

Nisan 1876 ayaklanması; Bulgaristan’da, o güne kadar gerçekleştirilen isyanlar içinde en organize ve yaygın olanı olmasına rağmen 3-4 hafta gibi kısa bir sürede bastırılmış.

Gyurgevo İhtilal Komitası Başkanlığı’nın; teorik lideri Hristo Botev öldürülmüş, fiili lideri Georgi Benkovski yakalanarak kurşuna dizilmiş,  diğer üyeleri ise ya öldürülmüş, ya intihar etmiş, ya da yakalanmış. Dolayısıyla teşkilat iş göremez hale getirilmiş.

İsyanda ihmali görülen Filibe Mutasarrıfı Aziz Paşa ile Sadrazam Mahmut Nedim Paşa da görevden alınmış.

1876 Mali Krizi

Hükümet; 6.Ekim 1875’te, vadesi gelen borcun yarısını 5 yıla, diğer yarısını da 10 yıla yayarak bir ödeme planı hazırlamış.

Ödeme planı; 30 Ekim 1875 tarihinde, tasdik olunan “Ramazan Kanunnamesi” ile de yürürlüğe girmiş.

Hükümet taahhüdüne rağmen “1876” da vadesi gelen ilk borç taksitini bile ödeyememiş. Haliyle iç ve dış sermaye piyasaları karışmış, banka iflasları ve intiharlar görülmüş.

Krizin Tarihi Derinliği

Güçlü Ekonomi Güçlü Maliye

Osmanlı Devleti; XVI. yüzyılın ikinci yarısına kadar, güçlü bir ekonomi ve maliyesine sahipti.

Toprağı verimli olarak işleyen, transit ticaretten önemli ölçüde gelir sağlayan, o günün şartlarına göre bilim-teknik ve sanayide ileri düzeyde olan, Vakıf Bankaları ile de yatırım ve üretimini finanse eden bir ülke görünümünde idi.

Bu ekonomik ve mali yapı ile fetihler; Osmanlı Devleti’ni güçlü kılarken, dünyanın en modern ve büyük ordularından birine de sahip olmasını sağladı.

Ekonominin Bozulması ve Bütçe Açığı

XVI. Yüzyılın ikinci yarısından itibaren, Batı’nın; yeni ticaret yollarını kullanması, Amerika-Asya zenginliğini talan etmesi ile hammadde-altın ve gümüş bolluğuna kavuşması, Osmanlı Devleti’ni ekonomik ve mali açıdan olumsuz yönde etkiledi.

Batı’daki hammadde-altın ve gümüş bolluğuna karşılık; Osmanlı’da, bunun kıtlığının çekilmesi imalat sektörünü zora sokarken, eski ipek ve baharat yolunun önemini kaybetmesi de transit ticaret gelirlerini önemli ölçüde azalttı. Bu da ekonominin küçülmesi, mali gelirlerin azalması gibi bir sonucu doğurdu.

Uzun süren ve büyük harcamalara neden olan, ancak zarar dışında bir katma değeri olmayan fetihler ise bu olumsuz gelişmenin tuzu-biberi oldu. Haliyle Osmanlı merkezi bütçe dengesi bozulurken, ciddi açıklar vermeye başladı.

Tasarruf ve Gelir Artırıcı Tedbirler

Osmanlı maliyesi; bütçe açıklarını kapamak amacıyla bir takım tasarruf ve gelir artırıcı tedbirlere başvurmuş. İlk akla gelen de temel vergi kaynağı olan toprak olmuş.

Uygulamada; Hazine’den maaş alan bazı kapıkullarına tımar ve zeamet verilmiş, has ve tımar sahiplerinin elindeki arazilerin bir kısmının ifrazına gidilerek Hazine’ye mal edilmiş, daha sonra da yüksek harç ve rüşvetle bunların satışına gidilmiş.

Bunun sonucu olarak; tımar sistemi bozulmaya yüz tutmuş, toprak kayıpları ile bu süreç hızlanmış, mütegallibe denilen büyük çiftlik sahibi bir bey veya ağa zümresi ortaya çıkarken merkezi yönetimin etkinliği de azalmış.

YORUM YAP

Bu yazı yorumlara kapatılmıştır.

Bağdar Caddesi Escorthamile pornobodrum escortbahis sitelerigaziantep escortgaziantep escortmaltepe escortbostancı escortanadolu yakası escortizmir escortdeneme bonusu veren sitelerhttps://www.tedxpenn.com/escort ankaraankara escorthttps://greenhousecraftfood.com/ataşehir escortbetperBetofficeMebbistrendyol indirim kodutipobetPusulabetCasibomstarzbet giriştipobetbetturkey twitterbetturkey girişvevobahisgobahisbetsatligobetistanbul escortslot siteleri https://en-iyi-10-slot-siteleri.comsekabetstarzbet adamsah.netbahis sitelerimarsbahiswinxbetbahis sitelericasino siteleriselçuksportsdeneme bonusuistanbul escortcasibomstarzbetpiabetstarzbet girişstarzbet girişbahsegelbahsegelklasbahisankara kombi servisiklasbahisbetebetbelugabahistipobetmariobetbetistmersin günlük kiralık evmarkajbetparibahisbetineceltabetmatadorbetgrandpashabetcasibomgobahisparmabetbettiltbetnisbetsatbetorspinligobetbetkanyonbetturkeyonwinsahabetrokubetmarsbahisextrabetikimisliwinxbetbahisalgorabetelexbetfunbahisartemisbetbetmatiksupertotobetoleybetbetlikekralbetperabetimajbetlimanbetsavoybetintobetdiscountcasinomostbetbetroadpiabetmeritkingholiganbetjasminbetasyabahisredwinbetkolikdiscountcasino7slotsmilanobetelitbahisorisbetxslotaresbetfavoribahispadisahbetnakitbahispolobetsekabetmatbetpalacebetmrbahistulipbetnorabahismilosbetrexbetjetbahisjojobetonbahissuperbetinbetexperbetperbahigopokerbetalordbahisvdcasinocasinovalebetonredpinupbahis1000baymaviakcebetnoktabetneyinebetturkeymariobetfavorisen1xbetBelge istemeyen bahis siteleribahiscomtipobetgrandbettingtruvabetbahiscasinotarafbetbahiscommariobetbetistmarkajbetbetinematadornetcasibombelugabahisbetebet1xbetasyabahiscasinovalediscountcasinoelexbetfavoribahisbahiscombahiscombelugabahisbelugabahisbetistbetistceltabetceltabetklasbahisklasbahismariobetmariobetrestbetrestbettarafbettarafbettipobettipobetcasibomcasibomcasibomcasibomstarzbetsahnebetlimanbetredwinmatadorbetmatadorbetbetkombetkomvenüsbethilbetjasminbetpiabetartemisbetmaltcasinoasyabahisbetorspinbettiltmarkajbetbetkombelugabahisrestbetbetpercasibomsancaktepe çilingircasibomcasibomcasibomcasibom
escort Bağcılar escort Bahçelievler escort Bakırköy escort Bayrampaşa escort Beylikdüzü escort Güngören escort İstiklal escort Kadıköy escort Sultanbeyli escort Üsküdar escort Avsallar escort Mahmutlar escort Oba escort Mecidiyeköy escort Ölüdeniz escort Güllük escort Kültür escort Ataşehir escort Avcılar escort Başakşehir escort Esenler escort Esenyurt escort Fatih escort Gaziosmanpaşa escort Kartal escort Küçükçekmece escort Maltepe escort Pendik escort Sultangazi escort Ümraniye escort Adapazarı escort Yalıkavak escort güvenilir casino siteleri Yalova escort Muğla escort Aydın escort Çanakkale escort Balıkesir escort Tekirdağ escort Manisa escort Trabzon escort Kahramanmaraşescort Kütahya escort Osmaniye escort Sivas escort Tokat escort Çorum escort Yozgat escort Isparta escort Elazığ escort Ordu escort Edirne escort Erzincan escort Zonguldak escort Rize escort Uşak escort Kırşehir escort Erzurum escort Giresun escort Amasya escort Sinop escort Niğde escort Bolu escort Karaman escort Kırıkkale escort Bayburt escort Ardahan escort Gümüşhane escort Artvin escort Çankırı escort Bartın escort Sinop escort Bilecik escort Karabük escort Burdur escort Nevşehir escort Kıbrıs escort Kırklareli escort Kastamonu escort Düzce escort Aksaray escort Adıyaman escort Afyon escort Arnavutköy escort Bebek escort Beşiktaş escort Beykoz escort Beyoğlu escort Büyükçekmece escort Çatalca escort Çekmeköy escort Eyüpsultan escort Kağıthane escort Sancaktepe escort Sarıyer escort Şile escort Silivri escort Şişli escort Taksim escort Zeytinburnu escort Aliağa escort Balçova escort Bayındır escort Bayraklı escort Bergama escort Beydağ escort Bornova escort Buca escort Çeşme escort Çiğli escort Karşıyaka escort Fehiye escort Marmaris escort Gaziemir escort Dikili escort Menderes escort Menemen escort Torbalı escort Atakum escort Çerkezköy escort Yenişehir escort Bodrum escort Toroslar escort Tarsus escort Silifke escort Mezitli escort Erdemli escort Anamur escort Akdeniz escort Melikgazi escort Elbistan escort Lüleburgaz escort İzmit escort İlkadım escort Çorlu escort Battalgazi escort Yeşilyurt escort Milas escort Ceyhan escort Çukurova escort Kozan escort Sarıçam escort Seyhan escort Emirdağ escort Sandıklı escort Merzifon escort Suluova escort Taşova escort Altındağ escort Batıkent escort Çankaya escort Çubuk escort Etimesgut escort Haymana escort Kahramankazan escort Keçiören escort Kızılcahamam escort Mamak escort Polatlı escort Pursaklar escort Sincan escort Ulus escort Yenimahalle escort Aksu escort Alanya escort Belek escort Demre escort Döşemealtı escort Elmalı escort Finike escort Gazipaşa escort Kaş escort Kemer escort Kepez escort Konyaaltı escort Korkuteli escort Kumluca escort Lara escort Manavgat escort Muratpaşa escort Serik escort Side escort Didim escort Efeler escort Nazilli escort Söke escort Altıeylül escort Ayvalık escort Bandırma escort Bigadiç escort Burhaniye escort Dursunbey escort Edremit escort Erdek escort Gömeç escort Gönen escort Havran escort İvrindi escort Karesi escort Kepsut escort Susurluk escort Büyükorhan escort Gemlik escort Görükle escort Gürsu escort Harmancık escort İnegöl escort İznik escort Karacabeyescort Kestel escort Mudanya escort Mustafakemalpaşa escort Nilüfer escort Orhangazi escort Osmangazi escort Yıldırım escort Biga escort Çan escort Gelibolu escort Karahayıt escort Merkezefendi escort Pamukkale escort Keşan escort Aziziye escort Palandöken escort Yakutiye escort Odunpazarı escort Tepebaşı escort Araban escort İslahiye escort Karkamış escort Nizip escort Nurdağı escort Oğuzeli escort Şahinbeyescort Şehitkamil escort Yavuzeli escort Bulancak escort Espiye escort Görele escort Altınözü escort Arsuz escort Antakya escort Defne escort Dörtyol escort Erzin escort Hassa escort İskenderun escort Kırıkhan escort Kumlu escort Payas escort Reyhanlı escort Samandağ escort Eğirdir escort Yalvaç escort Foça escort Karabağlar escort Kemalpaşa escort Kiraz escort Kınık escort Konak escort Narlıdere escort Ödemiş escort Tire escort Urla escort Safranbolu escort Akhisar escort Alaşehir escort Kırkağaç escort Salihli escort Sarıgöl escort Şehzadeler escort Soma escort Turgutlu escort Yunusemre escort Akkışla escort Bünyan escort Develi escort Kocasinan escort Talas escort Yahyalı escort Gazimusağa escort Girne escort İskele escort Lefke escort Lefkoşa escort Başiskele escort Çayırova escort Darıca escort Afşin escort Dulkadiroğlu escort Göksun escort Onikişubat escort Türkoğlu escort Kızıltepe escort Mut escort Dalaman escort Gümbet escort Datça escort Kavaklıdere escort Köyceğiz escort Menteşe escort Turgutreis escort Ula escort Yatağan escort Fatsa escort Altınordu escort Ünye escort Düziçi escort Kadirli escort Ardeşen escort Akyazı escort Arifiye escort Erenler escort Geyve escort Hendek escort Karasu escort Kaynarca escort Sapanca escort Derince escort Dilovası escort Gebze escort Gölcük escort Kandıra escort Karamürsel escort Kartepe escort Körfez escort Akşehir escort Beyşehir escort Bosna escort Ereğli escort Karapınar escort Meram escort Selçuklu escort Gediz escort Simav escort Tavşanlı escort Doğanşehir escort Bafra escort Çarşamba escort Boyabat escort Kapaklı escort Süleymanpaşa escort Erbaa escort Niksar escort Turhal escort Akçaabat escort Of escort Ortahisar escort Yomra escort Armutlu escort Çiftlikköy escort Çınarcık escort Akdağmadeni escort Boğazlıyan escort Sarıyaka escort Sorgun escort Alaplı escort Çaycuma escort Devrek escort Ereğli escort Kilimli escort Kozlu escort