DOLAR 32,3402 % 0.27
EURO 35,1387 % -0.02
STERLIN 40,8641 % -0.37
FRANG 35,9056 % 0.54
ALTIN 2.310,25 % 1,44
BITCOIN 2.285.691 1.886

BULGARİSTAN’IN GİZLİ TARİHİ VE OSMANLI DÖNEMİ

Yayınlanma Tarihi : Güncelleme Tarihi :
BULGARİSTAN’IN GİZLİ TARİHİ VE OSMANLI DÖNEMİ

-11-

1877-1878 Osmanlı Rus Savaşı (93 Harbi)

Askeri Güç Durumu

Savaşın başlangıcında, Osmanlı Devleti’nin; 186.500’ü Trakya-Bulgaristan, 107.500’ü Bosna-Hersek, 70.900’ü Kars-Ardahan-Beyazıt üçgeninde, 20.800 ‘ü Batum’da, 104.300’ü de diğer bölgelerde konuşlandırılmış, o güne göre modern sayılacak tüfek ve toplar ile donatılmış 490.000 kişilik bir ordusu varmış.

Rus Ordusu’nun ise Balkanlarda; 445.000, Kafkaslarda da 147.500 kişilik bir askeri gücü bulunuyormuş. Ancak; Rusların Balkanlardaki askeri gücü, Romanya’nın 56.000 kişilik ordusu ile 500.000 kişiyi geçerken, buna; daha sonra, Bulgar gönüllüler ile Sırbistan ve Karadağ Ordusu dâhil olmuş.

Romanya Desteği

24 Nisan 1877’de; Rusya, Romanya’ya girerek hızla Tuna Nehri’ne doğru yönelmiş. Tuna’da başlayan savaş; Rus Ordusu’nun, Kafkasya üzerinden Anadolu’ya taarruzu ile de ikili bir cepheye dönüşmüş.

Sırp ve Karadağ Oyalaması ile İstihkâmdan Yoksun Bir Savunma  

Sırp ve Karadağ Ordusu; Osmanlı’nın Bosna Hersek’teki kuvvetlerini oyalarken, Rus Ordusu da önemli bir direniş ile karşılaşmaksızın, Tuna Nehri’ni iki koldan aşarak Bulgaristan’a girmiş.

Bulgar Desteği

Bulgarlar; oluşturdukları 12.500 kişilik bir gönüllü birliği ile Rus Ordusu safında savaşa katılırken, çeteler ile de cephe gerisinde sabotaj ve tedhiş eylemlerine girişmiş, Ruslara keşif ve lojistik hizmeti vermiş.

Rus Ordusu’nun I. kolu; Tırnova ve stratejik öneme haiz Şipka Geçidi’ni ele geçirirken, II. kolu ise Niğbolu’yu ele geçirmiş.

Osmanlı Ordusu’nun Dağınıklığı

Rusların, stratejik tepe-geçit ve yolları tutması; Osmanlı’nın Vidin ve Rusçuk’taki kuvvetler ile Edirne’deki kuvvetleri arasındaki bağlantının kesilmesine, buradaki kuvvetlerin de personel ve lojistik takviyesinden mahrum kalmasına neden olmuş.

Karşı Strateji Geliştiremeyen Bir Genelkurmay

O zamana kadar, Osmanlı ile Rusya arasında vuku bulan birçok savaşa rağmen, Osmanlı Genelkurmayı; Rus Ordusu’nun “toplu taarruz ve toplu savunmaya dayalı” savaş stratejisine karşı bir savunma stratejisi geliştirememiş, karşısına çıkan büyük bir gücü ise küçük kuvvetler ile durdurmaya çalışmış.

Neden?

Balkanlarda sürüp giden isyanlar; güvenliği, güvenlik; alan hâkimiyetini, alan hâkimiyeti de; Osmanlı’nın askeri gücünü yaygın bir şekilde konuşlandırmasını gerekli kılmış. Bunun dışında Ordu’nun ağır, hantal yapısı ile sevk ve idaresinde çekilen güçlükler de bu sonucu doğurmuş.

Serdar-ı Ekrem Abdülkerim Nadir Paşa’nın Görevden Alınması         

Rusların kazandığı başarılar; İstanbul’da, endişe ile karşılanmış, Balkan Orduları Umumi Komutanı Serdar-ı Ekrem Abdülkerim Nadir Paşa ile bazı komutanlar de görevden alınmış, Tuna Ordu Komutanlığı’na Müşir Mehmet Ali Paşa, Balkan Orduları Umumi Komutanlığı’na da Süleyman Paşa getirilmiş.

Meclis-i Umumi’nin Kapatılması

Savaşın kötü gidişinin diğer bir faturası ise Umumi Meclis’e çıkarılmış, Umumi Meclis; 14 Şubat 1878’de, Sultan II. Abdülhamit’in emri ile de kapatılarak dağıtılmış.

Karşı Taarruz ve Savunma 

Komutanlık değişimi ardından, Osmanlı Ordusu; karşı taarruza geçerek I. koldan ilerleyen Rus Ordusu’nu geri çekilmeye zorlamış, Kızanlık ve Eski Zağra geri alınmış, II. koldan ilerleyen Rus ordusu ise Plevne önünde Osman Paşa’nın güçlü savunması ile de durdurulmuş.

Plevne’ye Desteğin Bir Türlü Ulaşamaması 

Osman Paşa’ya yardıma giden Süleyman Paşa komutasındaki Osmanlı Ordusu; Şipka Geçidi’nde güçlü bir direniş ile karşılaşmış, tüm gayrete rağmen bu direnişi kıramamış.

Plevne Savunmasının Çöküşü ve Osmanlı Ordusu’nun Dağılması

Sürekli personel ve lojistik takviyesi alan Rus ordusu; 5 ay süren bir muhasara ve taarruzdan sonra Plevne’yi alabilmiş, önemli bir engelin kalmaması ve Osmanlı Ordusu’nun dağılması ile de 40 gün sonra Çatalca önlerine kadar gelmiş.

Rusya’nın Londra Protokolüne Uyması

Rusya; İngiltere’nin, Londra Protokolü’nde “Boğazların tehlikeye girmesi dışında savaşa müdahil olmayacağı” şeklinde düştüğü şerhi dikkate alarak İstanbul’a doğru olan harekâtı durdurmuş. Haliyle Osmanlı da mağlubiyeti kabul ederek barış istemek zorunda kalmış.

Ayastefanos Antlaşması

3 Mart 1878

Osmanlı Devleti ile Rusya arasında, İstanbul’un Yeşilköy semtinde bir antlaşma yapılmış. Antlaşma ile Osmanlı Devleti, bugünkü Bulgaristan, Selanik hariç Makedonya’nın tamamı ve Kırklareli’ni kapsayan bir bölgede kendine bağlı Özerk Büyük Bulgaristan Prensliği’nin kurulmasını kabul etmiş.

Günah Keçisi Aranıyor

Sultan II. Abdülhamit; savaşın çıkmasından Mithat Paşa ile ekibini, mağlubiyetten de önce Balkan Orduları Umumi Komutanı Serdar-ı Ekrem Abdülkerim Nadir Paşa’yı, daha sonra da Şipka kahramanı Süleyman Paşa’yı sorumlu tutmuş.

Savaş sırasında yargılanan Abdülkerim Nadir Paşa; savunması ile hükümeti zora düşüreceğinden Midilli’ye sürgüne gönderilmiş, mağlubiyetin faturası ise görevi devralan “30 Mayıs 1876 Askeri Darbesi’nde bir rolü bulunan” Şipka Geçidi Kahramanı Süleyman Paşa’ya kesilmiş.

Süleyman Paşa; önce tüm rütbe ve madalyaları geri alınarak idama mahkûm olmuş, daha sonra da Sultan II. Abdülhamit tarafından affedilerek Bağdat’a sürgüne gönderilmiş.

Monarşik Yönetime Geri Dönüşün Adımları

93 Harbi öncesinde; Mithat Paşa’yı sürgüne gönderen, 93 Harbi sırasında Umumi Meclisi kapatan, 93 Harbi sonrasında da Süleyman Paşa’yı cezalandırarak muhaliflerini bir-bir tasfiye eden Sultan II. Abdülhamit, adım-adım tek adam konumuna gelmeye başlamış.

Katliam-Açlık-Salgın Hastalık ve Göç Dalgası

McCarthy’e göre; 93 Harbi bozgunu sırasında, katliam-açlık ve salgın hastalıktan 500.000 Müslüman hayatını kaybederken, 1.200.000 Müslüman da yerini yurdunu terk ederek başka bir yere yerleşmek zorunda kalmış.

Muhacirlerin 200.000’i Şumnu’da, 300.000’i Makedonya’da, 150.000’i Batı Trakya ve Rodoplar’da toplanırken, 387.000’i de İstanbul’a gelmiş. Rumeli’den gelen 767.339 kişi ile Sohum-Batum ve Kars’tan gelen 300.000 kişi Anadolu’ya yerleşmiş.

Kaos Ortamı

Balkanlar üzerinden İstanbul’a, oradan da Anadolu’ya büyük bir göçün yaşanması; gıda-barınma ve sağlık gibi ciddi sorunları doğururken, mali yönden iflas etmiş olan Osmanlı’nın; buna cevap verecek bir durumda olmayışı, açlık-salgın hastalık gibi felaketler ile ekonomik-mali-sosyal-kültürel-siyasi hadiselerin yaşanmasına neden olmuş.

Hiperenflasyon

Savaşı finanse etmek amacı ile karşılıksız banknot (Kaime) basılması; hiperenflasyona yol açarken, tasarruf sahipleri ile devletten alacaklılar ciddi ölçüde zarar etmiş, stokçuluktan ve karaborsadan zenginleşen ve adına “savaş zengini” denilen bir sınıf türemiş.

Galata Bankerlerinin Telaşa Kapılması

Mali iflas ile ciddi bir endişe yaşayan, hiperenflasyon ile de devletten olan alacakları gün geçtikçe hızla eriyen Galata Bankerleri; Sultan II. Abdülhamit ile görüşerek “soruna çözüm getirmesi halinde, mali destek vereceklerini” bildirmiş.

Selanik Anlaşmazlığı

İngiltere ve Fransa; Selanik Limanı’nın, “bir oldu, bitti” ile Yunanistan’ın eline geçmesini arzu ediyordu. Ancak; bu durum, Avusturya ve Almanya tarafından asla kabul edilecek bir hal değildi.

Neden?

Avrupa-Asya askeri-ticari yolunun güney hattının; Özerk Büyük Bulgaristan Prensliği’nin topraklarından geçmesi, Selanik Limanı’nın İngiltere-Fransa vesayetindeki Yunanistan’ın elinde bulunması, Almanya ve Avusturya’nın doğu kapısının kapanması anlamında idi. Bu da Osmanlı’nın dış politikası açısından bulunmaz bir fırsatı doğurdu.

Osmanlı’nın Almanya ile Yakınlaşması

Sultan II. Abdülhamit; Avrupa’nın büyük devletlerinin, Selanik Limanı konusundaki çıkar çatışmasını dikkate alarak Almanya’ya yanaştı, bu da; Ayastefanos Antlaşması’nı kilitleyerek işlemez bir hale getirdi.

Arnavut Sorununun Doğuşu

Arnavutlar, Ayastefanos Antlaşması sonucu; yoğun olarak bulundukları Kumanova-Preşova-Üsküp-Kalkandelen-Debre-Reka-Voskopoya-Pogradec-Opari-Bilist Korça’nın Bulgaristan’a, Niş-Vronya-Kurşunlu-Leskovaç-Protuble’nin Sırbistan’a, Plav-Gusinye-Vermos-Tuz-Kelmend-Trieps-Gruda-Hoti ile Adriyatik kıyısındaki Bar ve Ülgün’ün Karadağ’a verilmesine tepki göstermiş.

Yanya’da Abdül Fraşeri başkanlığında toplanarak, Yanya-Ergiri-Berat-Avlonya-Elbasan-Debre-İşkodra’da askeri ve idari komiteleri içeren “Arnavut Haklarını Koruma Komitesi’ni” kurmuş, alınan kararları da protesto etmişler.

Sultan II. Abdülhamit’in El Altından Arnavutlara Destek Vermesi

30 Mayıs 1878’de; Abdül Fraşeri (Fraşerili Abdullah Hüsnü)-Şemsettin Sami (Fraşerili Abdullah Hüsnü’nün kardeşi)-İşkodralı Paşko Vaso-Jeno Vreto ile bazı Arnavut ileri gelenleri, gelişen olaylara müdahil olmak için İstanbul’da bir toplantı düzenlemiş. Toplantı sonucunda da; 10 Haziran 1878 tarihinde, Prizren’de, daha geniş katılımlı bir kongre yapılması kararlaştırılmış.

Çırağan Baskını ya da Çırağan Sarayı Vak’ası

19 Mayıs 1878 gecesi; Ali Suavi ve beraberinde yer alan 150 kişilik Filibeli muhacir bir grup, Kuzguncuk’tan açıldıkları tekneler ile Çırağan Sarayı’nın nispeten az korunan deniz tarafından Çırağan Sarayı’na girmiş.

Deniz tarafından gelenler; muhafızların silahlarını alıp içeri girmeye çalışırken, Mecidiye Camii önünde toplanan; 300-350 civarındaki Filibeli muhacir ise Paşa Dairesi ve Serdab Köşkü önüne gidip, buradaki nöbetçilerin silah ve kasaturalarına el koymuş. Bunların bir kısmı dışarda kalırken, bir kısmı da saray ve harem dairesine girerek V. Murat’ı aramaya koyulmuş. Bu esnada, alt katta bulunan V. Murat’ın oğlu Selahattin Efendi; korku ve telaş içinde, babasının yanına çıkarak durumu anlatmış. Bunun üzerine V. Murat; yanında validesi Şevkefza Kadın olmak üzere, Ali Suavi ve adamlarının karşısına çıkmış.

Ali Suavi; V. Murat’ı görür, görmez yanına yaklaşıp, “ Efendim! Sana biat etmeye geldik. Bizi Moskof’tan kurtar!” diye haykırmış. V. Murat; şaşkın bir halde, “Biraderimi ne yaptınız” deyince, Ali Suavi; “O’na daha bir şey yapmadık, önce size biat edeceğiz, sonra da O’nu tahtan indireceğiz” cevabını vermiş. Ardından V. Murat’ın bir koluna Ali Suavi, bir koluna da Nişli Salih girip, O’nu sürüklemeye başlamış.

Ali Suavi baskınının öncesinde, Sultan II. Abdülhamit tarafından saraya tayin edilmiş olan Dilaver Ağa; bir takım muhacirlerin, Mecidiye Camii önünde toplanmasından şüphelenerek Beşiktaş Zaptiye Amiri Hasan Ağa’ya haber göndermiş. Bunun üzerine Beşiktaş Zaptiye Amiri Hasan Ağa, yeterli miktarda zaptiye ile de saraya gelmiş.

Saray bahçesinde, muhacirleri gören Hasan Ağa; yanındaki neferlerden on tanesini Valide Sultan kapısı önünde bırakarak, giriş ve çıkışı emniyet altına almış, on neferi de Paşa dairesine göndermiş. Daha sonra dört neferle saraya giren Hasan Ağa; harem kapısında, V. Murat’ın sağında bulunan ve “Yaşasın Sultan Murat” diye bağıran Ali Suavi’nin elebaşı olduğunu anlayarak yanına yaklaşmış, bir sopa darbesi ile de O’nu öldürmüş. Bunun üzerine çatışma çıkmış, çıkan çatışmada ise bazı rivayetlere göre 23, bazılarına göre de 60 isyancı ölmüş. Baskın da takviye olarak gelen askeri birliklerce bastırılmış.

Devam edecek

 Yazarımızın diğer yazıları: https://www.ulkucukadro.com/category/yazarlar/safter-tanik/

YORUM YAP

Bağdar Caddesi Escorthamile pornobodrum escortbahis sitelerigaziantep escortgaziantep escortmaltepe escortbostancı escortanadolu yakası escortizmir escortdeneme bonusu veren sitelerhttps://www.tedxpenn.com/escort ankaraankara escorthttps://greenhousecraftfood.com/ataşehir escortbetperBetofficeMebbismatbetholiganbettrendyol indirim kodutipobetPusulabetCasibomstarzbet giriştipobetbetturkey twitterbetturkey girişvevobahisgobahisbetsatligobetistanbul escortslot siteleri https://en-iyi-10-slot-siteleri.comsekabetstarzbet adamsah.netbahis sitelerimarsbahiswinxbetbahis sitelericasino siteleriselçuksportsdeneme bonusuistanbul escortcasibomstarzbetpiabetstarzbet girişstarzbet girişbahsegelbahsegelklasbahisankara kombi servisiklasbahisbetebetbelugabahistipobetmariobetbetistmersin günlük kiralık evmarkajbetparibahisbetineceltabetmatadorbetgrandpashabetcasibomgobahisparmabetbettiltbetnisbetsatbetorspinligobetbetkanyonbetturkeyonwinsahabetrokubetmarsbahisextrabetikimisliwinxbetbahisalgorabetelexbetfunbahisartemisbetbetmatiksupertotobetoleybetbetlikekralbetperabetimajbetlimanbetsavoybetintobetdiscountcasinomostbetbetroadpiabetmeritkingholiganbetjasminbetasyabahisredwinbetkolikdiscountcasino7slotsmilanobetelitbahisorisbetxslotaresbetfavoribahispadisahbetnakitbahispolobetsekabetmatbetpalacebetmrbahistulipbetnorabahismilosbetrexbetjetbahisjojobetonbahissuperbetinbetexperbetperbahigopokerbetalordbahisvdcasinocasinovalebetonredpinupbahis1000baymaviakcebetnoktabetneyinebetturkeymariobetfavorisen1xbetBelge istemeyen bahis siteleribahiscomtipobetgrandbettingtruvabetbahiscasinotarafbetbahiscommariobetbetistmarkajbetbetinematadornetcasibombelugabahisbetebet1xbetasyabahiscasinovalediscountcasinoelexbetfavoribahis
escort Bağcılar escort Bahçelievler escort Bakırköy escort Bayrampaşa escort Beylikdüzü escort Güngören escort İstiklal escort Kadıköy escort Sultanbeyli escort Üsküdar escort Avsallar escort Mahmutlar escort Oba escort Mecidiyeköy escort Ölüdeniz escort Güllük escort Kültür escort Ataşehir escort Avcılar escort Başakşehir escort Esenler escort Esenyurt escort Fatih escort Gaziosmanpaşa escort Kartal escort Küçükçekmece escort Maltepe escort Pendik escort Sultangazi escort Ümraniye escort Adapazarı escort Yalıkavak escort güvenilir casino siteleri Yalova escort Muğla escort Aydın escort Çanakkale escort Balıkesir escort Tekirdağ escort Manisa escort Trabzon escort Kahramanmaraşescort Kütahya escort Osmaniye escort Sivas escort Tokat escort Çorum escort Yozgat escort Isparta escort Elazığ escort Ordu escort Edirne escort Erzincan escort Zonguldak escort Rize escort Uşak escort Kırşehir escort Erzurum escort Giresun escort Amasya escort Sinop escort Niğde escort Bolu escort Karaman escort Kırıkkale escort Bayburt escort Ardahan escort Gümüşhane escort Artvin escort Çankırı escort Bartın escort Sinop escort Bilecik escort Karabük escort Burdur escort Nevşehir escort Kıbrıs escort Kırklareli escort Kastamonu escort Düzce escort Aksaray escort Adıyaman escort Afyon escort Arnavutköy escort Bebek escort Beşiktaş escort Beykoz escort Beyoğlu escort Büyükçekmece escort Çatalca escort Çekmeköy escort Eyüpsultan escort Kağıthane escort Sancaktepe escort Sarıyer escort Şile escort Silivri escort Şişli escort Taksim escort Zeytinburnu escort Aliağa escort Balçova escort Bayındır escort Bayraklı escort Bergama escort Beydağ escort Bornova escort Buca escort Çeşme escort Çiğli escort Karşıyaka escort Fehiye escort Marmaris escort Gaziemir escort Dikili escort Menderes escort Menemen escort Torbalı escort Atakum escort Çerkezköy escort Yenişehir escort Bodrum escort Toroslar escort Tarsus escort Silifke escort Mezitli escort Erdemli escort Anamur escort Akdeniz escort Melikgazi escort Elbistan escort Lüleburgaz escort İzmit escort İlkadım escort Çorlu escort Battalgazi escort Yeşilyurt escort Milas escort Ceyhan escort Çukurova escort Kozan escort Sarıçam escort Seyhan escort Emirdağ escort Sandıklı escort Merzifon escort Suluova escort Taşova escort Altındağ escort Batıkent escort Çankaya escort Çubuk escort Etimesgut escort Haymana escort Kahramankazan escort Keçiören escort Kızılcahamam escort Mamak escort Polatlı escort Pursaklar escort Sincan escort Ulus escort Yenimahalle escort Aksu escort Alanya escort Belek escort Demre escort Döşemealtı escort Elmalı escort Finike escort Gazipaşa escort Kaş escort Kemer escort Kepez escort Konyaaltı escort Korkuteli escort Kumluca escort Lara escort Manavgat escort Muratpaşa escort Serik escort Side escort Didim escort Efeler escort Nazilli escort Söke escort Altıeylül escort Ayvalık escort Bandırma escort Bigadiç escort Burhaniye escort Dursunbey escort Edremit escort Erdek escort Gömeç escort Gönen escort Havran escort İvrindi escort Karesi escort Kepsut escort Susurluk escort Büyükorhan escort Gemlik escort Görükle escort Gürsu escort Harmancık escort İnegöl escort İznik escort Karacabeyescort Kestel escort Mudanya escort Mustafakemalpaşa escort Nilüfer escort Orhangazi escort Osmangazi escort Yıldırım escort Biga escort Çan escort Gelibolu escort Karahayıt escort Merkezefendi escort Pamukkale escort Keşan escort Aziziye escort Palandöken escort Yakutiye escort Odunpazarı escort Tepebaşı escort Araban escort İslahiye escort Karkamış escort Nizip escort Nurdağı escort Oğuzeli escort Şahinbeyescort Şehitkamil escort Yavuzeli escort Bulancak escort Espiye escort Görele escort Altınözü escort Arsuz escort Antakya escort Defne escort Dörtyol escort Erzin escort Hassa escort İskenderun escort Kırıkhan escort Kumlu escort Payas escort Reyhanlı escort Samandağ escort Eğirdir escort Yalvaç escort Foça escort Karabağlar escort Kemalpaşa escort Kiraz escort Kınık escort Konak escort Narlıdere escort Ödemiş escort Tire escort Urla escort Safranbolu escort Akhisar escort Alaşehir escort Kırkağaç escort Salihli escort Sarıgöl escort Şehzadeler escort Soma escort Turgutlu escort Yunusemre escort Akkışla escort Bünyan escort Develi escort Kocasinan escort Talas escort Yahyalı escort Gazimusağa escort Girne escort İskele escort Lefke escort Lefkoşa escort Başiskele escort Çayırova escort Darıca escort Afşin escort Dulkadiroğlu escort Göksun escort Onikişubat escort Türkoğlu escort Kızıltepe escort Mut escort Dalaman escort Gümbet escort Datça escort Kavaklıdere escort Köyceğiz escort Menteşe escort Turgutreis escort Ula escort Yatağan escort Fatsa escort Altınordu escort Ünye escort Düziçi escort Kadirli escort Ardeşen escort Akyazı escort Arifiye escort Erenler escort Geyve escort Hendek escort Karasu escort Kaynarca escort Sapanca escort Derince escort Dilovası escort Gebze escort Gölcük escort Kandıra escort Karamürsel escort Kartepe escort Körfez escort Akşehir escort Beyşehir escort Bosna escort Ereğli escort Karapınar escort Meram escort Selçuklu escort Gediz escort Simav escort Tavşanlı escort Doğanşehir escort Bafra escort Çarşamba escort Boyabat escort Kapaklı escort Süleymanpaşa escort Erbaa escort Niksar escort Turhal escort Akçaabat escort Of escort Ortahisar escort Yomra escort Armutlu escort Çiftlikköy escort Çınarcık escort Akdağmadeni escort Boğazlıyan escort Sarıyaka escort Sorgun escort Alaplı escort Çaycuma escort Devrek escort Ereğli escort Kilimli escort Kozlu escort