DOLAR
EURO
STERLIN
FRANG
ALTIN
BITCOIN

Dış Politika: Rusya Çin ve Türkler (C. L. Sulzberger)

Yayınlanma Tarihi :
Dış Politika: Rusya Çin ve Türkler (C. L. Sulzberger)

Kenan EROĞLU

 

Bu yazımızda 1965 yılında New York Times gazetesinde yayınlanan ve Türkiye ve Türk milleti için çok önemli olduğuna inandığımız bir yazıyı paylaşıyorum.
Yazar Çın ile Sovyet Rusya arasında daha da önemli bir varlıktan söz ediyor. Türkler. O tarihlerde Asya’da buluna Sovyet Rusya sömürgeleri ve Çin sömürgeleri hakkında karşılıklı endişeleri dile getirirken bu iki devlet arasında bir de Türkiye’nin ve Türklerin var olduğu gerçeğine değiniyor.
“Daima bir gözüyle geçmiş tarihi, diğer gözüyle de gelecekte doğacak durumu nazarı itibara alan General De Gaulle, Çin’in birgün pek üstün bir kuvvet olacağına inanıyordu. Belki iki nesil sonra o gün gelince, Sovyetler birliğine ait Asya’daki topraklara “Moskova’nın Slav asıllı olmayan kolonileridir” gerekçesiyle Pekin’in hak iddia edeceğine inanıyor.”
“Hayalperest Görüş
Bu gerçek hakkında ilgi çekici ve hayalperest bir görüştür. Mamafih, eğer fal bakacaksak, Çin’in yerine Türkiye’nin sadece Sovyetlerin elindeki değil, Çinlilere ait olan Orta Asya’yı da tevarüs etmeğe hevesleneceğini aynı kuvvetle iddia edebiliriz. Geopolitikacı Sir Halford Mackinder Orta Asya’yı dünyanın mihver noktası olarak düşünmüştür. Bu bölgenin ahalisinin çoğu Türk soyundandır.”
Burada adı geçen Mackinder adı bana hiç de yabancı değildi. 1970’li yıllarda birkaç sayısını aldığım “Belgelerle Türk Tarihi Dergisi” inde bu konu işlenmiş ve Fahir Armaoğlu Mackinder’in “Jeopolitik nazariyelerini haritalar eşliğinde anlatıyordu. Bu konu o zaman biraz dikkatimi çekmişti. Daha sonra özel bir eğitim için Ankara’ya çağrıldığımızda 32 kişilik guruba verilen eğitimler arasında “Jeopolitik” başlığı altında da bir ders-konferans yapılmıştı. Konuşmacı ise Gümrük Bakanlığı Müsteşarlarından Esat Güçhan idi. Güçhan bize 22 Mayıs 1980 tarihinde yine aynı konudan bahsetmiş ve Makkinder ve jeopolitik nazariyeler üzerine bilgiler vermişti.
Yazımıza dönelim:
“Yirminci asrın en kuvvetli iki cereyanı Birinci Dünya savaşından sonra çıkan milliyetçilik ile ikinci Dünya savaşından sonra çıkan ırkçılık olmuştur; şimdi bu iki cereyan Afrika Asya politikasında birleşmiş durumdadır. Bu ikiz cereyanın çok dil ve çok ırk karışımı olan S.S.C. üzerinde ileride doğurabileceği tesirleri düşününce, bir Çin değil de bir Türk problemi akla gelebilir.”
“Birinci Dünya savaşından sonra Enver Paşa liderliğindeki Türk ihtilalcileri Balkanlardan Çin’e kadar uzanan çok geniş bir Pan-Türk devleti tahayyül etmişlerdi. Bugün bile Türkçe konuşan bir insan atla Bulgaristan’dan Çin’deki Sinkiang eyaletine gitse, yol boyunca derdini anlatabilir.”
Öyle anlaşılıyor ki yazar Enver Paşa ve diğer ittihatçıların Balkanlardan Türkistan’a uzanan idealleri konusunu iyi anlamış görünüyor. Enver Paşa ve arkadaşlarının çalışmalarının başarılı olmamış olmasından mutlu görülüyor.
“Bizzat Türkiye’deki 30 milyon (1965 yılı itibariyle) ahali aşağı yukarı 300.000 mil karelik alanda yaşamaktadır. S.S.C.B.’nde Kafkaslardan Orta Asya Cumhuriyetlerine kadar uzanan 1,5 milyon mil karelik kadar bir alanda takriben 21 milyon Türkçe konuşan ahali vardır. Bundan başka Türkçe lehçeler konuşan ahali, alanı North Dakota’nınki kadar olan Çin Türkistan’ında (Sinkiang’ da) yaşar ve orada çoğunluktadır.”
Okur-yazarlık devrimi
“Rus ihtilalinin dikkate değer bir başarısı cehaleti esaslı şekilde ortadan kaldırmasıdır. Bu sayede Orta Asyalı vatandaşların öğrenme araçlarını elde etmesiyle, Anadolu Türklerine akraba Slav olmıyan azınlıklar bu asrın milliyetçi ve ırkçı teorilerine daha fazla maruz bırakılmamışlardır.”
“Sovyet Semerkant’ının ahalisi hala Çağatay Türkçesinden gelme bir dil konuşur. Kazakistan ahalisi “Kazak” kelimesinin Türkçede “Gerila” manasına geldiğini gittikçe daha iyi anlamaktadır. Şimdi okur-yazar oldukları için, 50 yıl önce Taşkent’te “Biz Türkler aslan yüreklerimizi kaybedip savaştan çekilen korkaklar mı olduk” diye soran şairleri Mahcan Cumabay’ın yazdıklarını anlayabilirler.”
Harekete Hazır Kuvvet
“Bir Macar Şarkiyat alimi Balkanlarla Çin arasındaki muhtelif Türk ahali için “Anadolulular, Azerbaycanlılar, Türkmenler, Özbekler, Kırgızlar ve Tatarlar büyük bir Türk kuvveti meydana getirebilecek bir guruptur” diye yazmıştır. Bugün bir Çin eyalet merkezi olan Urumçi halkı Türkiye’nin Avrupa topraklarında bulunan Edirne ahalisiyle Pekin’lilerle anlaşabildiğinden daha kolay anlaşabilir.”
“İyi ki modern Türkiye Cumhuriyeti Enver Paşa gibi Turancılık hayalleri kurmayan gerçekçi ve pragmatik bir devlettir. Yine, iyi ki, Avrupa ve Asya kıtasında yaşayan milletlerin çoğu ırk bağlarına dayanan eski moda toprağa sahip çıkma heveslerini terk etmeği tercih etmişlerdir. Mesela bir zamanlar Rusya’nın teşvik ettiği Pan-Slavizm ortadan kalkmış gözükmektedir. Mamafih eğer gelecekte bir yabancı devlet başşehri, Sovyetlerin Asya’daki Slav olmayan eyaletlerine hak iddia ederse, bu başşehrin Pekin değil, Ankara olması daha mantıkidir. Eski moda da olsa böyle mücerret mantık kurallarına göre bizzat Çin, başka ırktan tebaa ile meskûn yerleri feda etmek zorunda kalacaktır.”
“Tabii ki ihtimal hesaplarına göre böyle taksimler nazarı itibara alınmamalıdır. Rusya ve Çin’in önemli sınırlarının değişme ihtimali mesela Trollerdeki Almanca konuşan azınlıkları içine alan İtalya’nın ve güney-batıda İspanyolca konuşan Meksikalıları içine alan Amerika Birleşik Devletleri’nin sınırlarının değişme ihtimali kadar azdır.”
Irkçı mantıksızlık
“Mesele şudur ki ırkçı mantıksızlık bakımından – Çünkü bu mantıksızlıktan başka bir şey değildir. – Sovyet Birliğindeki azınlıklarla ilgili meselelerin anahtarı Çin’den ziyade Türkiye’nin elindedir. Çin’in açıkça daha dinamik bir geleceğe namzet görünmesine rağmen bu böyledir. Ümit edelim ki Çinliler böyle bir milliyetçi anahtarı döndürmeğe hiç davranmasınlar ve böyle bir hareketin kendi ülkelerinde nasıl bir felaket doğuracağını görebilsinler.” (The New York Times, 26.11.1965)
Görüldüğü gibi 1965 yılında yazılan bir makalede Türkiye’nin geleceği için önem arz eden bir durumu ele alınmış. Biz her ne kadar kendi iç meselelerimizi aşmak içi boğuşurken gelecekte Türk Milletinin, Türkiye’nin ve Ankara’nın ilerde kazanacağı önemden söz ediliyor.
Bizim sen-ben kavgasında zaman geçirmek yerime ülkemizin ve devletimizin geleceği üzerinde kafa yormamız gerekiyor.
**
Kaynak: Prof. Dr. Ahmet Temir, “Rusya, Çin ve Türkler” adlı makale üzerine. Türk Kültürü dergisi, Ayyıldız Matbaası Ankara Ocak 1966, Sayı: 39, sayfa: 21-23

YORUM YAP

Bağdar Caddesi Escortmaltepe escortbostancı escortanadolu yakası escortdeneme bonusu veren sitelerhttps://www.tedxpenn.com/escort ankarahttps://greenhousecraftfood.com/ataşehir escortstarzbetpiabetbonusxslotistanbul escort bayanbetturkeybetturkeystarzbetxslotxslotzbahiszbahisBetpas thebarbeehousewife.comhacklinkGrandpashabetdeneme bonusuOnwinankara escortlarhttps://www.cafeneve.com/https://www.corkbin.com/istanbul escortdeneme bonusukingroyalcasibom girişmatbet girişlunabet girişgaziantep escortgaziantep escortporno izlejojobetbahis forumCASİBOMAsyabahisgrandpashabetşişli escortcasibomcasibom girişcasibomCasibomcasibomcasibomcasibom girişcasibomsekabetbetsat girişcasibomsavoybettingbetebetcasibomgobahisAsyabahismatadorbet twitterVozolvito transfermarsbahismaksibetonbahisroyalbetKlasbahisorisbetmarbahiscasibom girişşişli escortbeylikdüzü escorttipobetMarsbahisholiganbetcasibom girişmarsbahismarsbahissüpertotobetmarsbahisbetsatngsbahisbahigograndpashabet girişpusulabet güncel girişpusulabet güncel girişholiganbet giriştipobet güncel girişmarsbahis güncel girişcasinomaxi girişmarsbahis güncel girişholiganbet güncel girişonwin güncel girişonwin güncel girişsahabet güncel girişonwin güncel girişbetkanyon güncel girişmarsbahis güncel girişnakitbahis güncel girişmatbet güncel girişkralbet güncel girişbahigobahigosahabet güncel girişsahabet güncel girişgrandpashabet girişmatadorbet girişmatadorbet girişonwin girişonwin girişcasinomaxi giriştipobet güncel girişsekabet güncel girişonwin güncel girişmatbet güncel girişsekabet güncel girişelexbetmrcasinocasibombetebet girişcratosslot güncel girişMeritking 1138Meritking 1138Casibom GirişMeritking 1138jojobetSahabet girişdumanbet güncel girişcratosslot güncel girişsultanbetsultanbetfethiye escsultanbetsultanbetsekabet güncel girişsultanbetsultanbetsultanbetmavibetpadişahbet giriştipobetMatbetjojobet girişmariobetmatadorbetmarsbahis girişcasibomultrabetultrabet girişjojobetjojobetmatadorbetjojobetjojobet girişmeritking girişultrabet güncel girişjojobet giriştipobetjojobetonwin girişOnwinMatbetlunabetPusulabetcasibom girişholiganbet güncel girişip tv satın albetist otobetitopyabetsahabet Casibom Girişsekabet giriştipobetcasibom girişcasibom güncel girişjojobet girişjojobet MeritkingMeritkingMeritkingsahabetAtaşehir Escorttipobet girişkingbetting pendik eskortjokerbetcasibombahiscomjojobetfixbetmeritking girişmarsbahisimajbetmatbetjojobetholiganbetholiganbetholiganbetsekabetonwinsahabetOnwinXslotgrandpashabetgrandpashabetcasibom girişhit botmatadorbetmatadorbetholiganbettimebetjojobetjojobet girişEscortsekabetsekabet günceltarafbetmatadorbetmatadorbetgrandpashabetgrandpashabetCasino slotcasibomtipobettipobetsultanbeyli çekicimeritkingcasibom girişsekabet girişsekabetjojobetideal kilo hesaplamaonwincasibom girişmeritking girişwww.medlockprimaryschool.comaresbetvevobahisgoldenbahisbetsmovepiabetgalabetparibahismatadorbetholiganbet güncel girişcasinoplus girişbetriyal girişmeritkingvozoljojobetjojobet girişjojobet güncelholiganbet girişCasibombaywinholiganbethand foot and mouth diseasecasibomcasibomultrabetcasibom günceljojobet jojobet girişcasibom girişlerCasibom Girişcasibom 780 girişcasibom girişcasibomİmajbetMeritking
escort Bağcılar escort Bahçelievler escort Bakırköy escort Bayrampaşa escort Beylikdüzü escort Güngören escort İstiklal escort Kadıköy escort Sultanbeyli escort Üsküdar escort Avsallar escort Mahmutlar escort Oba escort Mecidiyeköy escort Ölüdeniz escort Güllük escort Kültür escort Ataşehir escort Avcılar escort Başakşehir escort Esenler escort Esenyurt escort Fatih escort Gaziosmanpaşa escort Kartal escort Küçükçekmece escort Maltepe escort Pendik escort Sultangazi escort Ümraniye escort Adapazarı escort Yalıkavak escort güvenilir casino siteleri Yalova escort Muğla escort Aydın escort Çanakkale escort Balıkesir escort Tekirdağ escort Manisa escort Trabzon escort Kahramanmaraşescort Kütahya escort Osmaniye escort Sivas escort Tokat escort Çorum escort Yozgat escort Isparta escort Elazığ escort Ordu escort Edirne escort Erzincan escort Zonguldak escort Rize escort Uşak escort Kırşehir escort Erzurum escort Giresun escort Amasya escort Sinop escort Niğde escort Bolu escort Karaman escort Kırıkkale escort Bayburt escort Ardahan escort Gümüşhane escort Artvin escort Çankırı escort Bartın escort Sinop escort Bilecik escort Karabük escort Burdur escort Nevşehir escort Kıbrıs escort Kırklareli escort Kastamonu escort Düzce escort Aksaray escort Adıyaman escort Afyon escort Arnavutköy escort Bebek escort Beşiktaş escort Beykoz escort Beyoğlu escort Büyükçekmece escort Çatalca escort Çekmeköy escort Eyüpsultan escort Kağıthane escort Sancaktepe escort Sarıyer escort Şile escort Silivri escort Şişli escort Taksim escort Zeytinburnu escort Aliağa escort Balçova escort Bayındır escort Bayraklı escort Bergama escort Beydağ escort Bornova escort Buca escort Çeşme escort Çiğli escort Karşıyaka escort Fehiye escort Marmaris escort Gaziemir escort Dikili escort Menderes escort Menemen escort Torbalı escort Atakum escort Çerkezköy escort Yenişehir escort Bodrum escort Toroslar escort Tarsus escort Silifke escort Mezitli escort Erdemli escort Anamur escort Akdeniz escort Melikgazi escort Elbistan escort Lüleburgaz escort İzmit escort İlkadım escort Çorlu escort Battalgazi escort Yeşilyurt escort Milas escort Ceyhan escort Çukurova escort Kozan escort Sarıçam escort Seyhan escort Emirdağ escort Sandıklı escort Merzifon escort Suluova escort Taşova escort Altındağ escort Batıkent escort Çankaya escort Çubuk escort Etimesgut escort Haymana escort Kahramankazan escort Keçiören escort Kızılcahamam escort Mamak escort Polatlı escort Pursaklar escort Sincan escort Ulus escort Yenimahalle escort Aksu escort Alanya escort Belek escort Demre escort Döşemealtı escort Elmalı escort Finike escort Gazipaşa escort Kaş escort Kemer escort Kepez escort Konyaaltı escort Korkuteli escort Kumluca escort Lara escort Manavgat escort Muratpaşa escort Serik escort Side escort Didim escort Efeler escort Nazilli escort Söke escort Altıeylül escort Ayvalık escort Bandırma escort Bigadiç escort Burhaniye escort Dursunbey escort Edremit escort Erdek escort Gömeç escort Gönen escort Havran escort İvrindi escort Karesi escort Kepsut escort Susurluk escort Büyükorhan escort Gemlik escort Görükle escort Gürsu escort Harmancık escort İnegöl escort İznik escort Karacabeyescort Kestel escort Mudanya escort Mustafakemalpaşa escort Nilüfer escort Orhangazi escort Osmangazi escort Yıldırım escort Biga escort Çan escort Gelibolu escort Karahayıt escort Merkezefendi escort Pamukkale escort Keşan escort Aziziye escort Palandöken escort Yakutiye escort Odunpazarı escort Tepebaşı escort Araban escort İslahiye escort Karkamış escort Nizip escort Nurdağı escort Oğuzeli escort Şahinbeyescort Şehitkamil escort Yavuzeli escort Bulancak escort Espiye escort Görele escort Altınözü escort Arsuz escort Antakya escort Defne escort Dörtyol escort Erzin escort Hassa escort İskenderun escort Kırıkhan escort Kumlu escort Payas escort Reyhanlı escort Samandağ escort Eğirdir escort Yalvaç escort Foça escort Karabağlar escort Kemalpaşa escort Kiraz escort Kınık escort Konak escort Narlıdere escort Ödemiş escort Tire escort Urla escort Safranbolu escort Akhisar escort Alaşehir escort Kırkağaç escort Salihli escort Sarıgöl escort Şehzadeler escort Soma escort Turgutlu escort Yunusemre escort Akkışla escort Bünyan escort Develi escort Kocasinan escort Talas escort Yahyalı escort Gazimusağa escort Girne escort İskele escort Lefke escort Lefkoşa escort Başiskele escort Çayırova escort Darıca escort Afşin escort Dulkadiroğlu escort Göksun escort Onikişubat escort Türkoğlu escort Kızıltepe escort Mut escort Dalaman escort Gümbet escort Datça escort Kavaklıdere escort Köyceğiz escort Menteşe escort Turgutreis escort Ula escort Yatağan escort Fatsa escort Altınordu escort Ünye escort Düziçi escort Kadirli escort Ardeşen escort Akyazı escort Arifiye escort Erenler escort Geyve escort Hendek escort Karasu escort Kaynarca escort Sapanca escort Derince escort Dilovası escort Gebze escort Gölcük escort Kandıra escort Karamürsel escort Kartepe escort Körfez escort Akşehir escort Beyşehir escort Bosna escort Ereğli escort Karapınar escort Meram escort Selçuklu escort Gediz escort Simav escort Tavşanlı escort Doğanşehir escort Bafra escort Çarşamba escort Boyabat escort Kapaklı escort Süleymanpaşa escort Erbaa escort Niksar escort Turhal escort Akçaabat escort Of escort Ortahisar escort Yomra escort Armutlu escort Çiftlikköy escort Çınarcık escort Akdağmadeni escort Boğazlıyan escort Sarıyaka escort Sorgun escort Alaplı escort Çaycuma escort Devrek escort Ereğli escort Kilimli escort Kozlu escort